Een beetje menselijkheid

op 26 januari 2015 09:30 De Morgen

Het is een plotwending die je enkel in een film verwacht. Zo onwaarschijnlijk zijn de gebeurtenissen die voorafgegaan zijn aan de afwending van de euthanasie van Frank Van den Bleeken, de geïnterneerde zedendelinquent. Nu blijkt immers dat de minister van Justitie zelf, Koen Geens (CD&V), de geïnterneerde in zijn cel bezocht heeft, om hem duidelijk te maken dat euthanasie niet kon omdat het alternatief dat Van den Bleeken al die tijd vruchteloos gevraagd had - adequate opvang voor een ongeneeslijke geesteszieke - plots toch voorhanden was.

Nooit eerder stapte een minister van Justitie af in een gevangenis om er met een ingezetene te onderhandelen over zijn dossier. Het is wenselijk dat dat voortaan ook geen gewoonte wordt. Bovendien heeft minister Geens, die liever de discretie wou bewaren over zijn persoonlijke tussenkomst, tot nu toe niet geheel de waarheid kunnen spreken over de kwestie. Dat maakt een politicus kwetsbaar.

Dat kan allemaal wel waar zijn, toch dwingt Koen Geens vooral respect af met zijn interventie. Uit alles blijkt dat de minister zich deze uitzonderlijke zaak bijzonder ter harte genomen heeft. Dat België op het punt stond een internationale blaam te krijgen - en geheel terecht - door de euthanasie van een geïnterneerde die geen goede behandeling kan krijgen, speelde daarin vast mee. Maar hier blijkt toch ook een persoonlijk engagement van een beleidsman die zich niet neer kan leggen bij deze fatale onrechtvaardige situatie.

Geens had ook niet zelf naar de cel kunnen gaan. Hij had zijn handen in onschuld kunnen wassen. Door toch te gaan, heeft de minister een persoonlijk risico genomen, omdat hij er zelf op wou toezien dat dit op de best mogelijke manier afgerond kon worden. Een politicus die meer durft zijn dan een Pontius Pilatus verdient ons respect. Er is niets mis met een beetje menselijkheid, ook niet in de Wetstraat.

Zijn misdrijven raken er niet door verschoond en zijn aandoening niet genezen. Maar door een doorbraak te forceren in wat een halve eeuw onmogelijk was - een menswaardige behandeling van geïnterneerden in dit land - heeft het verloren gewaand leven van Frank Van den Bleeken toch nog zin gekregen.

Wel dringt stilaan een andere ongemakkelijke vraag zich op. Of de euthanasiewens van Van den Bleeken voor sommigen van zijn raadgevers niet de hoge inzet is geweest van een politiek pokerspel om precies dat doel te bereiken: de vermenselijking van internering. Dat doel is nobel, maar de middelen zijn in dit geval dan niet altijd even heilig geweest.