De Ministerraad keurde op voorstel van Minister van Justitie Koen Geens een wijziging goed van het Koninklijk Besluit dat de tarieven actualiseert voor elektronische communicatie. Daarnaast wordt de facturatie van de prestaties vereenvoudigd. Daardoor zal er jaarlijks 7 miljoen kunnen bespaard worden op gerechtskosten. De telecomoperatoren zijn een belangrijke partner voor justitie om misdaad effectief op te sporen. Voor de prestaties die zij leveren binnen het kader van strafonderzoeken krijgen de telecomoperatoren een vergoeding uitbetaald.
Onderzoeksrechters, procureurs, rechtbanken en andere overheidsinstellingen doen een beroep op telecomoperatoren voor het uitvoeren van telefoontaps, oproeptracering, IMEI-tracks (tracking van uniek nummer dat aan een toestel is toegekend), identificatie van IP-adressen, online tracking, mastbevragingen. Justitie werkt dus nauw samen met telecomoperatoren in misdaadonderzoeken. In veel landen krijgen telecomoperatoren voor hun medewerking met justitie geen vergoeding. De Belgische wetgever is echter van oordeel dat de telecomoperatoren voor hun diensten wel een kostenvergoeding moeten krijgen in ruil voor een kwalitatieve samenwerking.
- Vereenvoudiging van de tariefstructuur : van 29 diensten met varianten komt men nu tot 7 tariefpakketten zonder varianten, wat de controle op de kostenstaten zal vergemakkelijken.
- Administratieve lastenvermindering door forfaitarisering: Omdat de verwerking en controle op kostenstaten zeer arbeidsintensief en bijgevolg heel wat kost, wordt dit pakket geforfaitariseerd. Het budget voor deze kleine prestaties wordt op basis van een verdeelsleutel (op basis van de historische geleverde kleine prestaties van de laatste 5 jaar) verdeeld over de operatoren. De administratieve last van opmaak van kostenstaten voor deze kleine prestaties wordt daarmee volledig uitgeschakeld.
- Tariefaanpassing volgens een kostenmodel: onderzoek naar de technologische evoluties in de telecomsector, in samenwerking met het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecommunicatie , leerden Justitie dat de achterliggende kostprijs van bepaalde prestaties aanzienlijk gedaald is. Dit bood een opening om de vergoedingen aan de telecomoperatoren voor bepaalde prestaties te laten dalen. De vergoeding betreft immers een kostenvergoeding.
- Een verdere automatisering: met het project TANK zal de forfaitaire bijdrage nog substantieel dalen, in het bijzonder voor identificatie en IMEI Track. De verschillende processen die betrekking hebben op de identificatie van telecommunicatiemiddelen en hun gebruikers zullen gecentraliseerd worden bij het CTIF (Centrale Technische Interceptie Faciliteit) en waar mogelijk zullen zoveel mogelijk werkprocessen worden geïnformatiseerd en geautomatiseerd. Naast de enorme werklastdaling die dat met zich meebrengt voor politie en justitie zal men ook intern een betere controle hebben over de gevraagde gegevens.
Ook voor de andere dan kleine prestaties wordt de administratieve last verminderd. Er dient immers geen factuur per prestatie meer te worden opgemaakt, maar meerdere prestaties kunnen met verwijzing naar de zaak (de juiste referte) in één factuur worden gebundeld.
De gerechtskosten kampen sinds jaren met een beheersingsprobleem. De FOD Justitie heeft immers geen greep op het volume aan criminele feiten dat aanleiding kan geven tot gerechtskosten die door het parket en de onderzoeksrechters in de afhandeling van strafzaken geïnitieerd worden, temeer de rechterlijke macht daar onafhankelijk over beslist.
Om de gerechtskosten binnen de grenzen van de goedgekeurde kredieten te proberen houden, is een actieplan opgesteld, bestaande uit 29 concrete acties die er samen toe moeten leiden de gerechtskosten beheersbaarder te maken. Deze acties betreffen de tarieven, het volume aan prestaties en een betere beheer. De Minister van Justitie heeft reeds meerdere pro actieve acties met het oog op een goed beheer van de gerechtskosten ondernomen.
Zo worden één voor één alle tarieven van gerechtsdeskundigen geactualiseerd. De tarieven van de gerechtsdeurwaarders en de DNA analyses werden in overeenstemming gebracht met de onderliggende kostprijs en realiseren zo een besparing van 10 miljoen. Er wordt voor de vaststelling van drugs in het verkeer een beroep op speekselanalyse gedaan, eerder dan de duurdere bloedproef. Forensische adviseurs begeleiden de parketten in de meest efficiënte wetenschappelijke onderzoeksmethodes. Het ontwerp van KB betreft één van deze acties.
Quote: “Technologie staat niet stil, daarom zijn vandaag in staat een besparing te realiseren van 7 miljoen euro door deze nieuwe tariefstructuur. Het is belangrijk dat telecomoperatoren meewerken in gerechtelijke onderzoeken om de misdaad effectief aan te pakken. Kosten voor telecomgegevens is een van de grootste kostenposten binnen de gerechtskosten. Uit terrorismeonderzoeken hebben we alleen maar kunnen vaststellen dat deze kosten zullen stijgen, verdachten communiceren telkens andere toestellen en nummers. Het is dan ook belangrijk dat we naar de toekomst kijken en de gerechtskosten onder controle houden. Zo blijft Justitie een betrouwbare betaler voor zijn partners.”