Koen Geens rondde vorige week de kaap van honderd dagen als minister van Financiën. In die periode profileerde de CD&V'er zich als een van de sleutelfiguren. Niet alleen als het de volgende weken weer over het dichtrijden van het gat in de begroting zal gaan, klinkt het in regeringskringen. 'Eigenlijk is hij de echte CD&V-vicepremier.'

Premier Elio Di Rupo (PS) nodigde vorige week de federale regeringstop uit in La Table des Matières, zijn favoriete restaurant op een boogscheut van de gerenoveerde slachthuizen in Bergen. Naast de vicepremiers schoof ook Koen Geens mee aan tafel om te genieten van de gerechten van de Italiaanse chef Renato Carati. "Helemaal abnormaal was zijn aanwezigheid niet. Het ging over de begroting en dus waren ook Geens en begrotingsminister Olivier Chastel (MR) erbij", klinkt het in regeringskringen. "Maar dat de CD&V'er steeds vaker op dergelijke vergaderingen verschijnt, illustreert wel de positie die hij op korte tijd heeft afgedwongen." De minister van Financiën wordt niet automatisch uitgenodigd op de bijeenkomsten van het kernkabinet waar alle belangrijke regeringsbeslissingen worden genomen. "Maar hij duikt er toch wel heel vaak op", luidt het. Aangezien CD&V-vicepremier Pieter De Crem op die vergaderingen relatief weinig zegt, is Geens volgens meer dan een regeringslid de facto de echte CD&V-vicepremier aan het worden. Niet slecht voor een nieuwkomer die amper honderd dagen als politicus aan de slag is. Maar echt nieuw in de Wetstraat is hij dan ook niet. Sinds begin maart, toen hij Steven Vanackere opvolgde op Financiën, staat hij in de spotlights. Achter de schermen is hij echter al langer een speler van formaat. Stefaan De Clerck betrok hem als CD&V-voorzitter in 2001 bij het schrijven van het nieuwe partijprogramma. "Dat was waarschijnlijk niet zijn beste ervaring ooit", merkt De Clerck op. "Het was zijn eerste keer dat hij in het hart van de partijpolitiek actief was. Als academicus keek hij onbevangen en met een zeker idealisme naar de zaken. Hij had veel ideeën, maar het resultaat van een politieke besluitvorming is niet altijd even mooi." Geens is realist genoeg om te weten dat als politieke knopen moeten worden doorgehakt, de uitkomst vaak een dromedaris is. "Alleen heb je elegante en manke dromedarissen", zal hij later opmerken. In 2003 worden intensieve gesprekken gevoerd om hem op een lijst te krijgen. Verschillende denksporen worden onderzocht. Altijd is er wel een stukje van de puzzel dat niet past. In het parlement raakt hij niet. Een paar jaar later wordt hij echter kabinetschef van Vlaams minister-president Kris Peeters. De twee kennen elkaar op dat moment al ruim vijftien jaar. In het begin van de jaren negentig komt Geens als advocaat tussen in een dossier waarbij ook Unizo betrokken is. Peeters leidt op dat moment de studiedienst van de middenstandsorganisatie. Het wordt het begin van een lange vriendschap. Hij is een van de weinige politici die er rotsvast van overtuigd zijn dat vriendschap in de politiek wel degelijk mogelijk is. En niet alleen in de politiek. In zowat alle milieus waar hij actief is, heeft hij niet alleen collega's maar ook vrienden. Aan de KU Leuven is dat bijvoorbeeld grondwetspecialist Paul Van Orshoven, bij zijn advocatenkantoor Eubelius vennote Marieke Wyckaert. Vaak lopen de verschillende werelden in elkaar over. Van Orshoven werkt ook voor Eubelius en Wyckaert aan de KU Leuven. Bij zijn aantreden werd Geens afgeschilderd als mannetje van Peeters. Dat klopt ook. Niet omdat hij de vazal van de Vlaamse minister-president zou zijn. Daarvoor weegt hij zelf iets te zwaar. Wel omdat hij niet zomaar dingen doet. Geens werkt niet in het wilde weg, maar strategisch. En de CD&V-strategie voor 2014 is volledig gericht op zijn vriend Kris Peeters. Dat wordt duidelijk tijdens de begrotingsonderhandelingen. Als er gediscussieerd wordt over eventuele extra inspanningen voor de regio's lijkt hij volgens sommigen eerder de belangen van de Vlaamse dan die van de federale regering te verdedigen. "Je zou hem als een soort paard van Troje in de federale regering kunnen omschrijven. Met het oog op 2014 is het vooral Peeters die uit de verf moet komen. En niet de regering-Di Rupo die moet scoren."

Discretie
Geens draagt de publieke zaak, de res publica, hoog in het vaandel. "Maar vergis u niet. Het algemeen belang loopt bij hem vaak samen met de belangen van CD&V of bevriende organisaties. Hij is misschien geen ACW'er, maar als huisadvocaat van de christelijke arbeidersbeweging weet hij wel veel over wat er daar achter de schermen gebeurt", merkt een confrater op die een aantal keer de degens kruiste met Geens. In de zakenkrant l'Echo werd ooit opgemerkt dat "hij alles heeft gezien, alles weet en alles kan arrangeren. Als hij op een dag uit de biecht zou klappen, mag CD&V de boel sluiten en Wouter Beke boontjes gaan planten." De kans dat Geens uit de biecht klapt of de vuile was op straat gooit is echter klein. Hij heeft de voorbije maanden een bijzondere appetijt voor de media ontwikkeld, maar als het er echt op aankomt gaat er niets boven discretie. Anderen voor het plezier tackelen, is zijn stijl niet. "Wie vertrouwt, kan samenwerken, delegeren, luisteren en uitgaan van de goede trouw van anderen. Dat is een humus waardoor bijna alles mogelijk wordt. Wie wantrouwt, creëert vaak datgene waar hij het meest bang van is", klonk het enkele jaren geleden in een Veto-interview. "Iedereen vindt hem grappig en aimabel, maar vergis u niet", analyseert een collega. "Hij ziet er misschien uit als de braafste tsjeef, maar is ongetwijfeld de leepste. Wie niet beenhard kan zijn als het moet, wordt nooit zo succesvol. En je kunt veel over hem zeggen, maar niet dat hij niet succesvol is." Tijdens zijn opleiding rechten ontpopt hij zich tot briljant student die vervolgens naar Harvard trekt en in Leuven gaat doctoreren. Niet alleen als professor wordt hij een referentie, ook als advocaat. De Vlaamse katholiek richt in 1994 samen met de Franstalige vrijzinnige het kantoor Dieux Geens & vennoten op. Dat wordt in 2002 - Dieux is op dat moment al vertrokken - omgedoopt tot Eubelius. Ondertussen is het met 135 advocaten uitgegroeid tot het grootste onafhankelijke Belgische kantoor. De voorbije twintig jaar is Geens betrokken bij heel wat grote deals: de fusie van KB en Cera tot KBC, de beursgang van Belgacom, de overname van Arcelor door Mittal... Tegelijk heeft hij zich altijd beziggehouden met andere zaken. De lijst adviesraden, instellingen en federaties waar hij in zetelt of gezeteld heeft is haast eindeloos. Tot hij minister werd, was hij bijvoorbeeld voorzitter van Vlaanderen in Actie. Daarnaast is er een waslijst van functies waarvoor hij gevraagd is, maar paste. Bijvoorbeeld het voorzitterschap van de VRT. Wie het parcours van Geens overloopt, zou denken dat alles hem lijkt te lukken. Alles, behalve dat ene: het rectorschap van de KU Leuven. Het leiden van zijn alma mater stond heel hoog op zijn persoonlijke agenda. Maar Geens verliest uiteindelijk de strijd tegen Mark Waer. "We hadden er op voorhand nochtans een tijdlang aan gedacht een team te vormen", merkt Waer op. "Maar het is anders gelopen. Ondanks het feit dat we verschillende meningen hadden is de kiesstrijd heel correct en zonder veel animositeit verlopen." De verstandhouding tussen de twee professoren is volgens Waer vandaag ook nog altijd opperbest. "Hij is ondertussen voorzitter van de Thomas Moore Hogescholen, die deel uitmaken van de Leuvense associatie en in die hoedanigheid zien we elkaar nog zeer regelmatig." Andere betrokkenen kijken met een iets andere blik naar die rectorverkiezing. "Het feit dat hij ex-kabinetschef was, heeft niet in zijn voordeel gespeeld. Tijdens de campagne werd de indruk gecreëerd dat hij te veel vanuit het politieke establishment naar voren werd geschoven", klinkt het bij een bron aan de universiteit. Naar buitenuit reageert Geens met een zeker fatalisme en een citaat van zijn grootmoeder: 'Het is dat het zo heeft moeten zijn, manneke, en dat zal wel goed zijn voor iets anders.' Of om het met zijn eigen woorden te zeggen: "Als dat er niet geweest was, zou er wel iets anders geweest zijn." Waer snapt dat Geens ontgoocheld was over de afloop van de verkiezing. "Het was een competitie en Koen houdt van winnen." Enkele van zijn vrienden omschrijven het eerder als een 'bitter moment'. "Dat zijn politieke connectie tegen hem is uitgespeeld, heeft hem pijn gedaan. Misschien kwam het ook dubbel zo hard aan omdat hij de nederlaag niet had zien aankomen."

Cultuur
"Het is gewoon een fantastisch aangename man die zijn vriendschappen heel erg koestert", benadrukt Stefaan De Clerck. "Hij is intellectueel heel sterk, heeft een enorme cultuur en deelt dat permanent met iedereen. Het is een voorrecht met zo iemand te kunnen omgaan." De Clerck fietste enkele jaren geleden samen met Geens, Peeters en Karel Tobback, de huidige economische kabinetschef van de minister-president, naar Santiago De Compostela. De vrouwen volgden met de wagen. "Net zoals in al het andere wat hij doet, wil hij ook daarin excelleren", aldus De Clerck. "Zijn conditie was op dat moment heel goed. Het is niet zijn bedoeling om zomaar ergens achteraan te bengelen. Als je een berg oprijdt, wil hij ook als eerste bovenkomen. " "Daar heb ik ook gezien wat voor een multitasker hij is. Terwijl hij aan het fietsen was, werd hij regelmatig gebeld door zijn advocatenkantoor en loste zonder te stoppen prompt enkele juridische problemen op. Redelijk indrukwekkend." De enige plek waar het multitasken iets minder goed loopt, is in de wagen. "Auto rijden en tegelijk thesissen lezen, is geen evidente combinatie", stelt een gewezen medewerker vast. "Op die manier heeft hij meer dan eens een bluts in zijn wagen gereden." In tegenstelling tot de meeste succesvolle Brusselse zakenadvocaten rijdt hij niet met dure (sport)wagens. Een bescheiden Seat of Citroën volstaat. Uiterlijk vertoon interesseert hem hoegenaamd niet. Cultuur wel. Hij is enorm belezen, aarzelt niet om even over en weer naar Parijs te trekken om een tentoonstelling mee te pikken en is een groot Beethovenbewon-deraar. Ook hier blijft hij niet aan de zijlijn staan. In 2010 stond hij mee aan de basis van Le Concert Olympique, het orkest van Beethovenkenner Jan Caeyers. Toen de dirigent naast projectsubsidies greep verzamelde hij een aantal ondernemers die niet alleen geld en sponsors mobiliseerden, maar ook een plan uitstippelden waar Le Concert Olympique tegen 2020 moet staan. Geens is er voorzitter van de raad van bestuur. Ook daar vallen alleen maar positieve zaken te horen over Geens. Iets wat wel vaker terugkomt. In tegenstelling tot zijn idool Beethoven die gekweld werd door drankzucht, vrouwengeschiedenissen en een problematische verhouding met geld, is Geens op privévlak een onbesproken blad. "Het is zeker geen asceet. Maar hij geniet met mate", aldus De Clerck. Toen hij als kersvers minister op zijn kabinet een grote receptie gaf voor zijn ex-medewerkers van de universiteit en zijn advocatenkantoor, benadrukte hij in zijn speech verschillende keren dat hij alles uit eigen zak betaalde. Als er dan toch iets negatiefs over zijn persoon wordt opgemerkt, is het zijn ego. Dat zou soms nogal groot zijn. "Hij kan ook nogal belerend overkomen. Een beetje zoals gewezen sp.a-minister Frank Vandenbroucke", stelt een collega vast. "Niemand twijfelt aan zijn intelligentie. Maar hij geeft zijn gesprekspartners af en toe het gevoel alsof ze een gebrek aan intellect hebben. Zelf denkt hij dat alles beter kan en zegt dat ook." "Een groot ego? Ach", besluit De Clerck. "Als er een man is waarvan je zegt: die mag een groot ego hebben, dan is het Geens wel."