Hervorming erfrecht: ouders krijgen meer vrijheid

le mardi 18 novembre 2014 12:00 De Morgen

Vandaag gaat het grootste stuk van uw vermogen na uw overlijden automatisch naar uw kinderen. Maar dat hoeft straks niet meer zo te zijn. Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) werkt aan een versoepeling van het erfrecht.

Heel veel keuze hebt u vandaag niet. Of u stelt geen testament op en uw volledige bezit wordt netjes evenredig onder uw kinderen verdeeld. Of u stelt wel een testament op en bent daarbij wettelijk verplicht om het gros van uw nalatenschap nog steeds aan uw kinderen te geven. Hebt u maar één kind, dan krijgt dat sowieso minimaal de helft van uw vermogen en kunt u de andere helft vrij besteden. Maar dat vrij te besteden deel daalt naarmate u meer kinderen hebt. Bij twee kinderen is dat nog maar een derde. Hebt u drie of meer kinderen, mag u maar een kwart aan anderen of andere doelen nalaten. Wil u toch grotere delen aan bijvoorbeeld een stiefkind of een nieuwe partner nalaten, dan kunt u dat opnemen in uw testament. Maar uw kinderen hebben dan wel vetorecht. De wet is met andere woorden niet aangepast aan de moderne maatschappij. "En net daarom moet er meer keuzevrijheid komen", zegt het kabinet van minister van Justitie Koen Geens (CD&V). Hij stelt morgen in het parlement zijn beleidsverklaring voor. Wat daar zeker deel van uitmaakt is de aanpassing van het erfrecht. "De huidige wetgeving is bijzonder verouderd. De tijden zijn veranderd, de familiale samenstellingen ook." Over de nieuwe verhoudingen wil Geens zich nog niet uitspreken, daarover moet er nog een dialoog gevoerd worden in het parlement. Maar in voorstellen die nog dateren van onder zijn voorganger Annemie Turtelboom (Open Vld) wordt uitgegaan van een 50/50-verdeling, ongeacht het aantal kinderen. De helft van uw vermogen zou dus altijd vrij besteed kunnen worden, de andere helft moet u wel nog verdelen onder uw kinderen. Ook voor alleenstaanden zonder kinderen zou de wet overigens aangepast worden. Nu gaat er per nog levende ouder een kwart van het vermogen naar die ouder. De rest wordt verdeeld onder broers, zussen en hun kinderen. Ook in geval van testament hebben de ouders altijd recht op 25 procent per ouder, indien nog in leven. Dat voorbehouden recht voor de ouders zou onder de nieuwe wetgeving in principe sneuvelen. Volgens notaris Bart Van Opstal, ook erevoorzitter van de Koninklijke Federatie van het Belgische Notariaat, is dat bijzonder goed nieuws. Hij ziet een grote nood aan die wetgeving. Niet alleen uit de vele vragen die cliënten stellen in de praktijk, maar ook door de spectaculaire stijging van het aantal testamenten. In 2014 legden 29 procent meer mensen hun wensen vast in een testament dan vier jaar geleden. "Daaraan zie je dat mensen veel actiever bezig zijn met hun nalatenschap", zegt Van Opstal. "Maar het huidige kader laat niet altijd toe om een regeling te treffen zoals ze dat echt willen. De nieuwe wetgeving zou echt al veel meer bewegingsvrijheid geven." ?