Het hoofdgebouw en zijn bijgebouwen zijn ingeplant in een groene omgeving die zijn bewoners toelaat om opnieuw de innerlijke rust en vrijheid te vinden die door psychische problemen verloren zijn gegaan.

Het psychiatrisch centrum is vandaag al vertrouwd met de behandeling en zorgverstrekking aan personen met een geestesstoornis aan wie de internering als veiligheidsmaatregel is opgelegd.

Deze maatregel beoogt de maatschappij te beschermen én aan de geïnterneerde persoon de zorg te verstrekken die zijn toestand vereist met het oog op zijn re-integratie in de maatschappij. Zoals u weet, is dit zorgtraject voor geïnterneerde personen een wettelijk verankerd principe dat als subjectief recht is bepaald in de wet van 5 mei 2014 betreffende de internering van personen.

Meer in het bijzonder bepaalt artikel 2 van deze wet dat de geïnterneerde persoon recht heeft op de nodige zorg om een menswaardig leven te leiden. Die zorg is, zo omschrijft de wetgever het, gericht op een maximaal haalbare vorm van maatschappelijke re-integratie en verloopt waar aangewezen en mogelijk via een zorgtraject waarin aan de geïnterneerde persoon telkens zorg op maat aangeboden wordt. De wetgever is er zich m.a.w. van bewust dat een re-integratie in de maatschappij niet voor alle geïnterneerde personen een haalbare kaart is.

Samen met mijn collega van Volksgezondheid span ik mij vandaag maximaal in om deze wet, en dus het principe van het recht op zorg, in werking te laten treden. Op dit ogenblik worden de voorstellen tot reparatie en inwerkingtreding besproken. Ik ben blij dat ik kan steunen op mijn collega om uitvoering te geven aan een zorgbeleid voor geïnterneerde personen. De gebrekkige tot afwezige zorgverlening aan geïnterneerde personen die in de gevangenissen verblijven, gaven ondertussen aanleiding tot 14 arresten van het EHRM waarin de Belgische Staat werd veroordeeld.

De niet aflatende veroordelingen van de Belgische Staat door de interne rechtspraak en het EHRM stimuleren de zoektocht naar voorzieningen waar aan deze personen een aangepast zorgtraject wordt geboden.

Met de opening van het FPC van Gent werd een belangrijke stap gezet in de uitbouw van een forensisch zorgcircuit buiten het gevangeniswezen.

Het behandelconcept staat centraal in het FPC van Gent. Dat concept is trouwens terug te vinden in de architectuur van het gebouw waarin de patiënt vanuit de observatie-eenheid en de behandelingseenheden zich na verloop van tijd beweegt in de richting van de resocialisatieafdeling en de uitstroom. Algemeen worden in het FPC van Gent forensisch psychiatrische patiënten behandeld met het doel het risico op nieuwe delicten te verminderen en de achterliggende oorzaken van het delict gedrag weg te nemen of beheersbaar te maken zodat een re-integratie in de maatschappij mogelijk is.

Grosso modo één vierde van de Belgische geïnterneerden (+/- 1.100) verblijft vandaag binnen de gevangenismuren.Dit laat hen niet toe om concreet van de zorg op maat te genieten die ze nodig hebben.Hierdoor kan er ook onvoldoende uitstroom gerealiseerd worden naar de externe hulpverleningsvoorzieningen. De FPC instellingen in Gent en in Antwerpen kunnen voor deze groep verandering in hun situatie brengen.

Voor een deel van de populatie van geïnterneerde personen wordt vastgesteld dat verdere behandeling geen zin heeft, niet mogelijk is of dat de geïnterneerde persoon zelf aangeeft niet meer behandeld te willen worden.

Binnen het bestaande zorgcircuit ontbreekt vandaag een voorziening voor deze laatste groep die niet zozeer in aanmerking komt voor behandeling, resocialisatie en uitstroom maar eerder voor verblijf in een menswaardige omgeving met voldoende structuur en beveiliging. De klemtoon in deze nieuwe voorziening ligt op langdurige, residentiële zorg binnen een beveiligde context. Het betreft geïnterneerde personen die niet naar de maatschappij kunnen terugkeren omdat ze een te hoog risico vormen voor de samenleving omwille van recidivegevaar.

Bij long stay patiënten is geen of weinig evolutie in de psychiatrische problematiek te verwachten.Zij hebben blijvende aandacht nodig en de vooruitzichten op evolutie in hun toestand zijn ongunstig.De samenleving moet echter wel tegen deze personen beschermd worden omwille van het hoge risico op het plegen van nieuwe feiten.Aan deze mensen moet een zinvolle dagbesteding worden aangeboden binnen een passende zorgomkadering, gericht op het humaan invullen van de uitgesproken beschermingsmaatregel en dit voor zeer lange tijd.Evolutie valt nooit uit te sluiten waarbij overplaatsing naar een FPC of andere passende zorgsetting mogelijk moet blijven.

Vandaag heb ik het genoegen u samen met mijn collega en de inrichtende macht van het UPC Sint-Kamillus de operationalisering aan te kondigen van een eenheid voor geïnterneerde personen die buiten het behandelcircuit (regulier of forensisch) komen te staan.

Zoals ik in mijn Justitieplan van 18 maart 2015 heb aangekondigd, ben ik niet alleen tevreden dat deze eenheid wordt gerealiseerd maar ook dat deze een plaats kent op een bestaande psychiatrische campus. Ik hoop dat deze eenheid, die vandaag een uniek verblijf is in de Belgische forensische omgeving, de kansen en ondersteuning zal blijven krijgen om uit te groeien tot een gerenommeerde eenheid voor langdurig verblijf voor geïnterneerde personen. De bestaande ervaring van de campus met de omgang en bejegening van personen met een psychiatrische problematiek sterkt mij in de overtuiging dat het aanbod van Sint-Kamillus een aanbod is dat wij niet in de wind kunnen slaan.

Vandaag vonden wij een warme plek in de herberg voor een groep van mensen die al lange tijd verstoken zijn gebleven van een warm onthaal en voor wie nu moet gestreefd worden naar een menswaardig, kwaliteitsvol leven.

Graag bedank ik van harte iedereen die de realisatie van de nieuwe zorgeenheid mogelijk maakt en samen met mij gelooft dat het geven van kansen en respect aan geïnterneerde personen onze samenleving humaner maakt.