De laatste les

op 16 mei 2020 09:53 Opiniestukken

Voor alle studenten,

Toen ik vrijdag mijn laatste les insprak, overviel mij een groot gevoel van weemoed, ongeveer even groot als toen ik tijdens mijn eerste kandidatuur in 1975 voor het eerst 'Rosanne' van Wim De Craene hoorde. Ik dacht aan Colin Firth die de stotterende George VI (vader van de huidige Koningin) moest spelen in 'The King’s Speech' (film uit 2010). We zijn 1939. In een klein kamertje met een levensgrote micro, enkel vergezeld door zijn logopedist Lionel Logue, staat de Koning. Op de radio zal hij Duitsland in 1939 de oorlog verklaren, zonder één keer te haperen, want Hitler moet onder de indruk zijn. George VI deed het uitstekend, buiten wacht hem een overweldigend en verdiend applaus na maandenlang intense spraaktraining.

Toch voel ik dezelfde timiditeit wanneer ik alleen mijn lessen inspreek voor jullie. Niets blijft over van de branie die ik heb als ik tussen de banken met aandachtige studenten loop te peroreren in de vroege ochtend. De video inhibiteert me, geeft me een gevoel van machteloosheid, en ontneemt me de lust om iets een tweede keer uit te leggen op een andere manier, omdat de lichaamstaal van de student mij daartoe – nu niet – uitnodigt. Het gaat allemaal sneller, dat wel, efficiënter ook, want ik moet me niet verplaatsen. Maar beter was het in geen geval, het was beduidend minder goed, althans van, voor en volgens mij.

Anders maar hetzelfde moeten jullie last hebben met blokken in coronatijden, en zal het studeren voor de examens niet makkelijk vallen. Er is geen laatste les om naar uit te kijken, geen laatste avond in Leuven, Gent, Antwerpen, Hasselt, Kortrijk of Brussel (of welke andere stad ook) om ‘voor de laatste keer’ feest te vieren, er is geen laatste kans om nota’s te kopiëren of om de bibliotheek nog eens te plunderen. Je moet zomaar serieus beginnen, zonder startschot, zonder last tango, op de laatste fuif, zonder last kiss of zonder ‘one for the road’.

Wij leven allemaal van interactie en sociaal contact. Van samenzijn, om beter tegen de allenigheid te kunnen. Van de grap en de grol, om minder af te zien van de vervelende cursus, of van de doodsaaie prof.

Ik wens jullie discipline en kalmte, en volharding. Begin juli is het weer allemaal voorbij, en wenkt een lange zomervakantie, misschien zelfs in een beetje buitenland.

Mijn recept voor de blok is eenvoudig maar past niet voor eenieder: drie pauzes met een lichte maaltijd van juist een uur, een kranten- en internetpauze van precies een uur, een uur wandelen of sporten, één glas alcohol of een kop thee voor bed, liefst in gezelschap, en dan zeven uur slaap. Voor de rest rustig studeren in drie gelijke blokken. Elke dag, volgens een strak schema, gelijk verdeeld tussen de vakken, afgemeten aan hun relatief belang. Ook op zaterdag: rustig doorwerken. Op zondag: heel de dag ontspanning, gezelschap, sport en rust.

Na de examens volgt verdiend applaus, zoals bij King George VI.

Veel succes, houd u fier, houd elkaar sterk en ik denk aan jullie, elke dag.