'Ik wil aantonen dat er een toekomst is voor dit land'

op 16 maart 2013 09:00 Interview in Het Nieuwsblad

Koen Geens is het soort man dat je nooit bij zijn voornaam zou  aanspreken. Hij is een heer van stand, en zijn stijl verraadt een opleiding aan een jezuïetencollege. Een professor ten voeten uit, die naadloos opgaat in zijn sjieke werkomgeving van het Hotel des Finances. Maar met zijn complete gebrek aan mediatraining wist hij ook te charmeren toen hij breedlachend de Kamer trotseerde.

U applaudisseerde bij uw debuut in de Kamer weliswaar voor de verkeerde partij, maar u lijkt zich meteen thuis te voelen in de toppolitiek.
'Och, ik ben iemand die zich overal snel thuis voelt. Ook in de Kamer, en zo vreemd is dat niet. Ik ken natuurlijk heel wat van die mensen. En ik lach graag. Dat mag toch?'

U maakte meteen heftige dagen mee, met verwijten die alle kanten opvlogen. Bent u geschrokken van die hardheid?
'Politiek is geen kinderspel. Dus nee. Ik heb al erger meegemaakt. De toestanden met Yves Leterme
en Fortis, dàt was pas pijnlijk. De schermutselingen van de voorbije dagen behoren nu eenmaal tot de geplogenheden van de politiek.'

Dat is een fatalistische insteek. Politiek hoéft toch niet zo beoefend te worden?
'Dat is niet fatalistisch, maar realistisch. Didier Reynders heeft hard uitgehaald, dat klopt, maar ik geloof niet dat hij het zo negatief bedoelde toen hij Steven Vanackere aanviel. Ik was verdrietig toen hij daarna ook nog Wouter Beke aanviel, want ik dacht dat die zaak voorbij was. Maar uiteindelijk is het normaal dat een trotse man als Reynders publiekelijk reageert als hij zich aangevallen voelt. Daar is niet veel aan.'

Is de microkosmos van de Wetstraat op zo'n moment niet erg claustrofobisch, zeker voor een debutant op het hoogste niveau?
'Ja, maar zo'n microkosmos bestaat overal. Of het nu op een krantenredactie, de universiteit of een advocatenkantoor is. Altijd is er een debat naast het debat. Het enige verschil is dat de meeste mensen hun frustraties 's avonds thuis luchten. (Lacht ) In de politiek kun je dat publiekelijk doen. Je wordt er zelfs toe uitgenodigd door de pers. Maar op elke plek waar hard gewerkt wordt, ontstaat uiteindelijk een kameraderie tussen mensen met gezond verstand. Ik ken de microkosmos van de federale regering nog niet, maar het lijken mij toch begaafde en interessante mensen.'

Kameraderie met Didier Reynders. Dat is ... euh... speciaal.
'(Glimlacht ) Kameraderie klinkt nogal mannelijk, en zo is het niet bedoeld. Maar ik probeer zo vriendelijk mogelijk met mensen om te gaan. En met zo veel mogelijk humor. Het leven is zo al moeilijk genoeg.'

Is dat een doelbewuste strategie om uzelf te beschermen?
'(Feller ) Nee nee, ik zit zo in mekaar.'

Want het gaat wel hard. U was pas enkele dagen minister of er kwam een aanval op uw zoon, die ten tijde van de Fortiscrisis op het kabinet van Leterme werkte.
'Die kan daar goed tegen. Hij heeft zelf met Knack gebeld om een aantal zaken te corrigeren, dus dat loopt wel los. Ik dacht wel: het is erg als ze nu ook al mijn familie aanvallen. Maar zo gaat dat tegenwoordig, blijkbaar.'


Is het, los van die persoonlijke aanval, niet logisch dat er vragen worden gesteld over uw connecties met het ACW? Uw kantoor verdedigde de beweging, en zo ontstaat er al snel een schijn van partijdigheid.
'(Wuift weg ) Zulke woorden haalt men dan boven, ja. Maar u mag er mijn periode op het kabinet van Kris Peeters op nagaan. Daar is toen ook nooit sprake  van geweest. Op een gegeven moment vroegen de mensen van de KBC of mijn kantoor hen wilde helpen. Wel, dat kon natuurlijk niet. Geen sprake van dat ik vanuit de politiek met mijn eigen kantoor zou onderhandelen. Maar ik geef toe dat ik na mijn aanstelling tot minister de perceptie tegen had. Met veel moed heb ik de banden doorgeknipt.'

Uiteindelijk heeft dat nog een paar dagen geduurd. Hebben ze u onder druk moeten zetten?
'Nee, ik stond bij de koning voor ik het zelf wist en er was helemaal geen tijd voor geweest. Vorige week vrijdag hebben we hier op het kabinet met de oudste vennoten een fles cava gekraakt en besproken wat we zouden doen. Na nog een fles hebben we toen die beslissing genomen. Met veel  pijn in het hart, dat was een emotioneel moment. Maar nu gaat die perceptie verzachten.
Van Kris Peeters zegt men toch ook niet meer dat hij de baas van Unizo was?'

O jawel.
'Allez, goed... Dat blijft hem achtervolgen, ik geef het toe. Maar is dat erg? Ik ben er geen 25 meer, dan heb je al een parcours achter de rug. Ik ben geen onbeschreven blad.'

Welke rol denkt u te kunnen spelen in de politiek?
'Bah, ik heb geen rol te spelen. Ik heb op amper een paar minuten tijd ja gezegd op het aanbod en, geloof me, op zo'n moment denk je niet na over je rol. Ik wil CD&V helpen door aan te tonen dat er een toekomst is voor dit land, dat wel. Via een goede zesde staatshervorming en een redelijk presterende economie.
Niet alles is rot en verrot. Ik hou niet van de einde-van-de-wereldscenario's van N-VA. Het is soms ontroerend om zien hoe mensen van verschillende culturen en overtuigingen nog urenlang kunnen discussiëren en oplossingen vinden. Ik blijf geloven dat dat de moeite waard is.'

Schuilt er misschien een Belgicist in u?
'Nee. Zoals ik u al zei: ik ben een realist. Ik ben een zeer overtuigde Vlaming, die het zwaartepunt nog meer bij de deelstaten wil, dat is het punt niet. Maar dat betekent niet dat je geen goede Belg of Europeaan  kunt zijn.'

Hoe ziet u uw rol als minister van Financiën?
'Het is een droom om een betere en transparantere fiscaliteit klaar te stomen tegen de volgende legislatuur. Zelfs linkse mensen zeggen daar genuanceerde dingen over. Je kunt een particulier nu eenmaal niet vergelijken met een multinational. Die multinational beweegt zich over de aarde zoals een bakker dat nooit kan. Bovendien verschaft die ook veel werk. Zijn ze daarom paria's? (Fel ) Nee, toch? Wij zijn een centraal land, minstens zo aantrekkelijk om in te wonen en te leven als Luxemburg.'

Wat bedoelt u? Dat België een fiscaal paradijs moet worden?
'Daar pleit ik niet voor. Maar de emotie moet uit het debat. Politieke uitspraken over de begroting laat ik op dit moment over aan meer ervaren politici (lacht ). Ik heb begrip voor mensen die problemen hebben met de belastingdruk op bedrijven. Je moet opletten voor de tewerkstelling. Een bedrijfsleider vertelde me onlangs dat hij weg wil uit België omdat hij negentien procent belastingen betaalt. Ik vind dat niet veel, maar hij wel, toch in een internationale context. Dat kunnen we nooit helemaal oplossen, dus moeten we realistisch zijn. België is een aantrekkelijk land, en we moeten dat zo houden. Fiscale stabiliteit is erg belangrijk.'

Dus moeten de bedrijven zo veel mogelijk fiscale technieken ter beschikking staan?
'Och, die technieken vinden ze zelf wel. De notionele intrestaftrek kwam er omdat er politiek geen ruimte was voor een belastingverlaging. Ik pleit voor stabiliteit, om niet te veel te improviseren. Een algemene tariefverlaging, en in ruil vele aftrekken afschaffen, zal de mensen en de bedrijven niet noodzakelijk gelukkig maken. Sommigen betalen nu minder dan ze zouden betalen met een lager tarief. Niemand verandert graag. We zijn allemaal op onze manier conservatief.'

Was het altijd uw ambitie om minister te worden?
'Er is veel in mijn leven dat ik wel eens wilde doen. En je kunt niet nee zeggen tegen de job van minister van Financiën.'

Ook financieel, want u levert fors in met uw nieuwe job. Is dat belangrijk voor u, geld?
'Nee. Waarmee ik bedoel dat ik mijn beslissingen nooit door het financiële heb laten leiden. Uiteraard verdient iedereen graag zijn brood, ik ook. Maar toen mijn vrouw in de beginjaren van ons huwelijk beduidend meer dan ik verdiende, vond ik dat heel leuk. Ik heb nu naar mijn vrouw  gebeld of ze het niet erg vond dat ik minister werd, en we hebben op geen enkel moment over geld gepraat. Ook op ons kantoor gebeurt dat nooit.'

Omdat die mensen zich geen zorgen hoeven te maken over geld.
'Ik begrijp u. Mensen met weinig geld hebben daar natuurlijk grote zorgen  over. Maar vergis u niet: hoe meer geld er is, hoe meer mensen daarover  spreken.'

Bent u nu vertrokken voor een carrière als beroepspoliticus? Iemand die in 2014 op een lijst gaat staan?
'Eerlijk, ik heb daar nog niet over nagedacht. Zelfs met Kris Peeters en Wouter Beke heb ik er nog geen halve zin over gewisseld.Vraag me niet wat morgen brengt, dat heb ik nog nooit geweten.
Er is een mooi citaat uit Alice in Wonderland dat ik u niet wil onthouden. Het is de leidraad van mijn leven geworden. 'If you don't know where you're going, any road will get you there.' En ik weet niet waar ik naartoe ga, ik heb het nooit geweten. Mijn hele leven is een toeval.'


Fabian Lefevere