Vandaag werd het wetsontwerp van Minister van Justitie Koen Geens betreffende diverse maatregelen burgerlijk recht goedgekeurd door de plenaire vergadering van het parlement.
Koen Geens: “Ik ben tevreden dat ik samen met het parlement een aantal zeer concrete maatregelen heb kunnen laten goedkeuren die heel veel mensen aanbelangen. Er is lang gewerkt aan deze regels. Voor mensen die niet meer over zichzelf kunnen beslissen, wilsonbekwamen, moest er dringend een update van de regels komen. En ook het wettelijke vastleggen van de buitengewone kosten bij de opvoeding van kinderen zal voor veel minder discussies zorgen tussen ex-partners. Zo werken we elke dag verder aan regels die het leven beter maken voor iedereen.”
1. Betere regels voor wilsonbekwamen
Ongeveer 100.000 mensen in België zijn wilsonbekwaam. Denk aan demente ouderen, comapatiënten, mensen met een mentale handicap of mensen met psychische stoornissen.
De voorzorgsvolmacht wordt uitgebreid. Hoe beter je als persoon je voorbereidt op de toekomst hoe meer je zelf in de hand blijft hebben wanneer je ooit zou dement worden of in coma belanden. Vandaag kan je alleen voorzorgsmaatregelen nemen wat betreft transacties m.b.t. het vermogen. Met deze wijziging kan je ook bepalen waar je wil verblijven of in welk rusthuis je terecht wil komen.
Soms wil men de oude dag elders spenderen, bijvoorbeeld aan zee, maar krijgt men geen hypothecaire lening omdat de bank angst heeft voor het verlies van de hypothecaire zekerheid op het ogenblik dat iemand wilsonbekwaam wordt. Met dit ontwerp zal de lening blijven lopen ook als de persoon wilsonbekwaam wordt, het voordeel daarvan is dat de bank minder snel de lening zal weigeren.
Voortaan wordt het mogelijk om de situatie van de beschermde persoon permanent te evalueren. In het oude systeem is het verplicht om pas na 2 jaar een evaluatie te doen. Zo is er geen flexibiliteit als er in tussentijd of nadien problemen ontstaan.
Niet meer elke procedure, zoals bijvoorbeeld het aanvaarden van een erfenis die toekomt aan de beschermde persoon, moet nog in de rechtbank zelf door de vrederechter worden bekrachtigd. Dit zal voortaan ook kunnen per mail. Het aantal passages langs de vrederechter zal hierdoor aanzienlijk verminderen. De bewindvoerder moet enkel nog voor de vrederechter verschijnen als de rekeningen niet kloppen of deze fouten bevatten.
2. Buitengewone kosten wettelijk vastgelegd, geen discussie meer bij uitbetalen onderhoudsbijdragen.
Zo worden er onnodige discussies vermeden tussen ex-partners als er zich onvoorziene kosten voordoen die niet vallen onder de gewone onderhoudsbijdragen.
Voor buitengewone kosten is een Koninklijk Besluit opgesteld waarin bepaald wordt wat valt onder buitengewone kosten en hoe deze moeten betaald worden. Zo worden deze kosten opeisbaar en niet langer een twistpunt. Buitengewone kosten zijn kosten die voortkomen uit toevallige of ongewone gebeurtenissen bijvoorbeeld medische kosten zoals een bril, een rolstoel, therapie bij een psychiater, kosten voor schoolactiviteiten zoals de huur van een studentenkamer of het aanschaffen van een computer met bijhorende software, kosten eigen aan de ontwikkeling van de persoonlijkheid van het kind zoals lidgeld van een cultuurorganisatie, lessen om zich voor te bereiden op het rijexamen, etc. Deze wetgeving neemt het wantrouwen weg bij ouders om onderhoudsbijdragen effectief te betalen. De spelregels zijn duidelijk van wat een kost kan zijn die door beide ouders betaald moet worden.
3. Collectieve belangen
Vzw’s kunnen een collectief belang die de bescherming beoogt van de rechten van de mens of fundamentele vrijheden voor de rechtbank verdedigen ook als ze daar zelf niet een rechtstreeks nut van ondervinden. Ze moeten niet rechtstreeks gedupeerd zijn om de belangen te verdedigen waarvoor zij zijn opgericht.
Voorbeeld: Een vereniging die opkomt voor de bestrijding van kanker kan een zaak aanhangig maken voor de rechtbank die niet rechtstreeks de verenging treft maar een gezond leefmilieu beoogt na te streven.