Minister van Justitie Koen Geens (CD&V) heeft zijn tweede Potpourri-wetsontwerp voorgesteld. Daarin valt vooral op dat bijna alle misdaden voortaan voor de correctionele rechtbank moeten komen. Verder wil Geens ook de ‘guilty plea’ of voorafgaande erkenning van schuld invoeren en eist hij een verstrenging van de minnelijke schikking.

Met Potpourri II wil Geens het strafrecht en de strafvordering aanpassen om de procedures terug te schroeven en efficiënter te maken. Dat moet de werklast verlichten en Justitie sneller maken.

In de tekst staat een tweehonderdtal bepalingen met daarin ‘quick wins’, waarmee Justitie nu al ‘een bocht kan nemen’, aldus Geens. De minister meldde ook nog dat de eerste gesprekken met experten zijn opgestart over de grote hervorming van het strafrecht die hij eerder voorop gesteld had.

De eerste potpourriwet, over het brugerlijk procesrecht, wordt volgende week door Geens voorgesteld aan het parlement. De maatregelen uit die tekst, die eerder al bekendgemaakt werden, zorgen er onder andere voor dat het onderzoek rond de Bende Van Nijvel niet verjaart.

De belangrijkste onderdelen van Potpourri II op een rijtje:

• * Alle misdaden kunnen door de correctionele rechtbank behandeld worden, met uitzondering van ernstige criminele feiten tegen politiemensen en misdaden waarbij minderjarigen betrokken zijn en de familie zich verzet tegen een correctionalisering.
  
• * In tegenstelling tot bij een arrest van het hof van assisen, is tegen een uitspraak van de correctionele rechtbank beroep mogelijk. Om te kunnen correctionaliseren, is een verzachtende omstandigheid nodig, waardoor de straffen vaak iets lager uitvallen dan voor Assisen. Daarom voorziet Geens in het wetsontwerp een nieuwe strafmaat van 40 jaar voor wie bij correctionalisering een levenslange straf wordt opgelegd.
  
• * Geens wil een ‘guilty plea’, of de voorafgaande erkenning van schuld, mogelijk maken. Iemand die bijvoorbeeld op heterdaad wordt betrapt, kan met het openbaar ministerie een akkoord overeenkomen. Dat kan wel enkel voor feiten waarop een maximale straf van vijf jaar staat, en wanneer een rechter de guilty plea als gegrond beoordeeld.
  
• * Het wetsontwerp wil ook een verstrenging van de verruimde minnelijke schikking invoeren. Het zal daarbij niet langer mogelijk zijn een minnelijke schikking af te sluiten na een eerste veroordeling. Bovendien zullen de afgesloten minnelijke schikkingen in het strafregister worden opgenomen.
  
• Ook de mogelijkheden van de verzetprocedure in strafzaken worden beperkt, zonder het recht op tweede aanleg te beperken. Geens wil zo verstek laten enkel nog toelaten bij de inleidende zitting. Daardoor zou enkel nog verzet aangetekend kunnen worden in geval van overmacht of bij een ernstige reden, zoals ziekte.
  
• * Geens wil verder de strafuitvoeringsmodaliteiten, om een reclassering in België voor te bereiden, ontoegankelijk maken voor veroordeelden die illegaal in ons land zijn. Voortaan zullen veroordeelden zonder recht op verblijf ook zes maanden voor het einde van hun straf kunnen gerepatrieerd worden, in plaats van twee maanden nu.
  
• * In de toekomst zal een vormfout bij het inzetten van telefoontap niet meer automatisch leiden tot een nietigverklaring van de uitgevoerde tap. Eerst zal geoordeeld moeten worden of het vormgebrek zo ernstig en zwaar genoeg is, dat het strijdig is met een eerlijk proces. De raadkamer, de kamer van inbeschuldigingstelling of de rechter ten gronde kunnen later nog beslissen of de resultaten van de onderzoeksmaatregel worden geweerd.