​'Wanneer mensen sterven, is het logisch dat ik mezelf in vraag stel'

op 26 juni 2018 10:45 Dag Allemaal

Justitie-minister KOEN GEENS na dodelijke drama's met gedetineerden

Nu Europa volop werkt aan een strenger migratiebeleid, roept minister van Justitie Koen Geens (60) op tot menselijkheid. Bart De Wever die de ouders van Mawda op de vingers tikt of Theo Francken die stoere taal spreekt: het zint Geens (CD&V) niet. `Vluchtelingen, ook al zijn het gelukzoekers, zijn mensen net als wij. Behandel hen dus met respect.'

De twee agentes die werden doodgeschoten in Luik. ‘Op hun begrafenis klonk een boodschap van hoop en liefde.’

Over het vluchtelingenbeleid. `Ik zou in de positie van eo Francken even streng zijn, denk ik', zegt minister Geens. `Maar ik zou er minder over spréken.'

De Europese president Donald Tusk doktert een nieuw vluchtelingenbeleid uit, nadat onder anderen Angela Merkel in haar eigen land onder vuur kwam te liggen. Minister van Justitie Koen Geens noemde de migratiecrisis zopas nog `niet acuut en niet gigantisch'. Maar daar is regeringspartner N-VA het niet mee eens.

`Wat ik bedoel, is dat migratie vandaag lang niet zo acuut is als in 2015', zegt de minister van CD&V. `Er is weliswaar een groot politiek probleem, kk inderdaad naar Angela Merkel. En politici kunnen dan niet zeggen: `Het zal wel overgaan met de td.' Máár, we moeten ook ménselk blven.'

Theo Francken wil het Europees verdrag van de rechten van de mens desnoods negeren om meer vluchtelingen te kunnen terugsturen. Wat zou jij in zijn geval doen? Ik zou even streng zn, denk ik. Wel binnen de grenzen van het internationaal recht, en ik zou er minder over spréken. Kk, we gaan dit probleem heus niet oplossen door de Middellandse Zee drie keer zo diep te maken. Die mensen komen niet naar hier omdat ze dat graag doen. Als we iets willen veranderen aan de migratiestromen, dan moeten we de oorlogen en de armoede in Afrika en het Midden-Oosten oplossen. Zodat mensen ter plaatse een toekomst kunnen opbouwen.

De C in CD&V staat daar niet voor niets? We moeten alleszins duidelke regels hebben. Zonder regels werkt een asielbeleid niet. Dan geef je een totaal verkeerd signaal. Maar communiceren moeten we altd doen met mildheid.

En weet ook dat er op elke regel een kleine uitzondering bestaat. Wat vind je van de Amerikaanse president Trump, die kinderen van illegalen aan de grens scheidde van hun ouders? Die maatregel trok hij intussen wel in. Da's heel emotioneel, natuurlk. Politici mogen nu blkbaar dingen zeggen en doen die ze vf jaar geleden nooit hadden mogen zeggen. En die ze over tien jaar hopelk ook niet meer zullen mogen zeggen. De reactie van de echtgenote van Donald Trump beviel m wel. (Melania uitte openlk kritiek op het migratiebeleid van haar man, nvdr) We moeten altd menselk blven. Want vluchtelingen zn mensen, net als w.

Begrijp je de wanhoop van asielzoekers?

In Brussel werd pas nog een jonge man uit Guinee verpletterd onder een bus waaronder hij zich had verborgen. Ik heb begrip voor al wie een betere toekomst zoekt. Bna de hele familie van mn vrouw emigreerde met de Red Star Line naar Amerika. Behalve de overgrootmoeder van mn vrouw, die een besmettelke ziekte had en niet mee kon. En mn voltallige familie sloeg in de Tweede Wereldoorlog op de vlucht. Ikzelf ben nooit in nood geweest. Dat is een ongelooflk voorrecht.

Na de dood van Mawda wees Bart De Wever op de verantwoordelijkheid van de ouders. Is dat te hard?

Ouders zn nu eenmaal verantwoordelijk voor hun kinderen. Maar ik hoef daar niet zo nodig publieke uitspraken over te doen. Zelfs al waren het gelukzoekers, ook z hebben recht op respect. Het valt wel op dat de regeringspartijen het vaak oneens zijn met elkaar. Zingt deze regering het nog lang uit? Ik ben er zeker van dat we de hele rit zullen uitdoen. Met de gemeenteraadsverkiezingen in aantocht neemt het gehakketak wel toe, maar ik probeer dat aan m te laten voorbijgaan. Intussen heb jij andere katten te geselen. De cipiersstaking, om er maar één te noemen. Jouw beleid op dat vlak krijgt wel vaker kritiek. Ook toen gevangenisverpleegster Christine Lenaerts werd vermoord door een ex-gedetineerde die vervroegd was vrijgelaten.

Haar dood heeft jou erg geraakt, niet?

(knikt) Door de kritiek leek het haast alsof ik persoonlijk verantwoordelijk was voor dit drama. Zelfs collega's deden eraan mee. Dat heeft m gekwetst. M zal je niet snel betrappen op oncollegiale uitspraken. Binnen de regering hebben de ministers dat penitentiair regime collectief goedgekeurd. Feit is dat we voor heel wat criminaliteit, vaak drugsgerelateerd, helaas nog altijd niet het juiste antwoord kennen. Dat zijn héél moeilijke gevallen. Er was ook Benjamin Herman, een geradicaliseerde crimineel die penitentiair verlof kreeg en in Luik een bloedbad aanrichtte. Je ontslag werd toen gevraagd. Ik ben naar de begrafenis van de twee agenten in Luik geweest. De boodschap van hoop en liefde die de getroffen en families daar meegaven, was indrukwekkend. Terwijl het in die omstandigheden zo gemakkelk is om je over te geven aan wrok en haat. Dat deden z niet. Heb je gedacht aan opstappen? Wanneer mensen sterven en dat te maken kan hebben met mijn beleid, is het logisch dat ik mezelf in vraag stel. Maakten ikzelf en mijn diensten een fout? Nee, iedereen kleurde binnen de lijntjes. Zopas sprak ik nog met de gevangenisdirecteur van Marche-en-Famenne. `Ik was er zeker van dat die man niet geradicaliseerd was', zei h. Was de logica van de CD&V: ` eo Francken stapte eerder dit jaar niet op, dus `den onze' blijft ook op post'? Mijn part gaf op geen enkel moment ook maar een teken dat ze daarover nadacht. Louis Tobback nam destijds wél ontslag na de dood van asielzoekster Semira Adamu tijdens haar repatriatie. Dat was een heel persoonlijke beslissing van de heer Tobback. De premier en de andere ministers zijn m onvoorwaardelijk blijven steunen. Was je maar advocaat gebleven, dan had je al deze kritiek niet gekregen. Dat weet ik niet. Advocaten hebben in grote dossiers ook een belangrijke verantwoordelijkheid. Trek je je de verwijten erg aan? Ondanks mijn pantser ben ik een gevoelig mens. Maar ik heb al veel crisissituaties meegemaakt, en dat helpt om dit te kunnen plaatsen. Wat niet wil zeggen dat ik op die momenten rustig slaap. En je vrouw en je kinderen? Leuk was het niet voor hen, maar ze kennen me goed genoeg. Ik communiceer daar thuis ook veel over. Hun steun is belangrijk voor m. Er was de moord op verpleegster Christine en het bloedbad in Luik. Worden sommige gevangenen te vroeg vrijgelaten?

Wat zegt de wet-Lejeune? B een eerste misdrijf kan men na één derde van de straf voorkomen, b een tweede misdrijf pas na twee derde. Willen we van gedetineerden betere mensen maken? Dan moet je hen ook perspectief bieden. Daarom laten we sommigen vr onder voorwaarden. Respecteren ze die niet, dan gaan ze terug naar de gevangenis. Weet trouwens dat slechts twee penitentiaire verloven op de duizend leiden tot een tweede misdrf. Twéé op de duizend! Is het probleem niet dat gedetineerden amper of niet worden geholpen in de gevangenis? Er zijn daar veel te weinig psychiaters en psychologen. Op zich is het niet de taak van Justitie om gedetineerden psychologische zorg te geven. Echter, samen met collega Maggie De Block maak ik werk van een betere verzorging van gedetineerden. Dat betekent onder andere dat we meer psychologen zullen aanwerven. Ik ga daar bijkomend budget voor vragen. We zetten daar maximaal op in, maar je kan natuurlijk geen 100% garantie verwachten. Hoeveel gewone mensen stoppen niet met roken maar hervallen later toch weer?

Laten we afsluiten met een luchtiger onderwerp: de Rode Duivels. Ben jij een hevig supporter?

Ik kijk al mijn hele leven graag naar voetbal. Ik kan er van 's ochtends tot 's avonds over praten. Binnen de regering ben ik samen met Didier Reynders de felste supporter van de Duivels, denk ik. Tijdens de eerste match, tegen Panama, zat ik helaas in de auto. Maar de inzet was nog niet zo groot, dus dan ga ik niet uit mijn dak.

Wanneer ga je wél uit je dak? Als we de finale halen?

Tegen Engeland misschien al! (lacht) Ik ben een groot bewonderaar van Kevin De Bruyne. Vijf jaar geleden al zei ik dat h één van de grootsten ooit zou worden. En dat blkt nu wel. Is Jan Jambon niet nerveus wanneer de Duivels winnen, want dan is er weer een opstoot van tricoloor enthousiasme? Ik maak me sterk dat, als we de finale halen, alle Belgische ministers als één man achter de Duivels zullen staan. Maar of we daar ook geraken? Ik ben een beetje bang met onze verdediging. Maar hopelijk vinden we dezelfde vechtlust van Mexico '86. Anderzijds, onze mogelijke tegenstanders in de kwartfinale zijn Duitsland en Brazilië. Die hebben me toch ook nog niet echt overtuigd. Dus wie weet...

TEKST: GUY VAN GESTEL / FOTO'S: KRISTOF GHYSELINCK

`Met de gemeenteraadsverkiezingen in aantocht neemt het gehakketak binnen de regering toe. Maar ik probeer dat aan mij voorbij te laten gaan'

`Binnen de regering ben ik samen met Didier Reynders de felste supporter van de Duivels, denk ik.'

`Vijf jaar geleden zei ik al dat Kevin De Bruyne één van de grootsten ooit zou worden.'

MINISTER VAN JUSTITIE KOEN GEENS

Dag Allemaal  'BELANGENVERMENGING? ZEKER NIET!'

POLITIEK COLUMNIST EIST ONTSLAG VAN KOEN GEENS

Het zit er bovenarms op tussen minister Koen Geens en columnist Koen Meulenaere. Meulenaere was begin jaren 90 een bekend gezicht bij VTM en maakte later naam met zijn satirische columns. Maar in een recent stuk van hem leek de humor ver weg, toen hij minister Geens scherpe verwijten maakte. De minister liet de hervorming van het vennootschapsrecht begeleiden door het Belgisch Centrum voor Vennootschapsrecht waarvan alle Belgische vennootschapsexperten lid zijn. Van de vier experten die de dagelijkse leiding hadden, waren er twee verbonden aan de KU Leuven of het advocatenkantoor Eubelius, dat Koen Geens jaren geleden zelf oprichtte.

Minister Geens, is er sprake van belangenvermenging?

Zeker niet. De twee betrokken professoren van de KULeuven en mijn vroeger kantoor hebben op dit vlak nu eenmaal een grote kennis. Ik betaal bovendien geen enkele expert die voor justitie werkt aan de hercodificatie. Zo zijn er 75 experts, van alle Belgische universiteiten. Zij werken gratis en voor niets voor het ministerie van Justitie.'

Columnist Koen Meulenaere was in de beginperiode van VTM een bekend schermgezicht.

Da's zeker nooit het geval geweest. Deze hervorming treedt bovendien pas in 2020 in werking voor bestaande vennootschappen. Voorkennis is nu dan ook niet aan de orde. Dit is niet netjes van de heer Meulenaere.

Meulenaere vindt dat je moet opstappen, ook omdat er sprake is van voorkennis?