Vragenuur

op 20 juli 2013 07:00 Interview in Het Nieuwsblad

Koen Geens is een nieuwkomer in de politiek, maar hij heeft zijn entree niet gemist. In zijn partij zien velen hem nu al als het federale boegbeeld, en een enkele kwatong durft hem wel eens 'de echte vicepremier' te noemen. 'Politiek is een vorm van topsport, waarvoor je 's ochtends een beetje uitgeslapen moet zijn. Dus ben ik dat ook.'

Op de opmerking dat hij zich binnen de federale regering op korte tijd als een vis in het water voelt, reageert Geens glimlachend, maar ondoorgrondelijk. 'Als de mensen vinden dat ik snel mijn plaats in het wereldje heb ingenomen, is dat natuurlijk aangenaam.'

We mogen ervan uitgaan dat u een prominente rol zult spelen bij de volgende verkiezingen?
'Oh, ik sta open voor elke vraag. En we zullen zien welke vraag mij gesteld wordt.'

Uw imago is dat van een intelligente, goedlachse maar ook lepe man. Klopt dat?
'Weet u, iemands zelfbeeld stemt niet noodzakelijk overeen met de perceptie die anderen van je hebben. Maar ik ben meestal goedgezind, en ik lach graag. Leep heeft niemand me ooit genoemd, wel niet geheel onhandig. (glimlacht) Dat zou ook niet goed zijn. Politiek is een vorm van topsport, waarvoor je 's ochtends toch een beetje uitgeslapen moet zijn. Dus ben ik dat ook.'

Wordt het voor CD&V niet een erg vreemde campagne? Jullie hebben wel Kris Peeters, maar geen federaal boegbeeld.
'De tijden zijn veranderd. Voor Vlaamse politici is het Vlaams minister-presidentschap het hoogste goed geworden. Ooit was dat de Zestien, maar nu niet meer. Het financiële en politieke zwaartepunt is naar het Martelarenplein verschoven. En op dat vlak zijn de ambities van Kris Peeters duidelijk: hij is de beste kandidaat voor het minister-presidentschap. Hoeveel duidelijker kun je daarover zijn? De keuze voor een federaal premier zal volgen uit de manier waarop de kaarten regionaal vallen.'

Bent u het dan eens met N-VA dat je beter eerst een Vlaamse regering vormt, die vervolgens federaal gaat onderhandelen?
'De echte kwestie is of je federaal nog moet onderhandelen over een zevende staatshervorming. Het antwoord van onze partij op die vraag is zeer duidelijk nee. Wij gaan voor een socio-economische en een fiscale hervorming. Niet voor een nieuwe staatshervorming. Dit is voor een aantal jaren de laatste geweest.'

Is de sfeer in de regering veranderd, nu jullie een serie hebben neergezet?
'Onze zelfperceptie wordt nu meer en meer gedeeld door de buitenwereld. We waren niet zo ontevreden over onszelf. Maar als je dat de hele tijd zegt, en niemand gelooft je, is dat niet zo leuk. Nu krijg je toch het gevoel dat de bevolking inziet dat onze prestaties zo slecht niet zijn. En dat is een understatement. Als ik vroeger zei dat ons begrotingstekort goed was in vergelijking met het buitenland, schreef men dat niet eens op. Je werd integendeel een beetje vreemd aangekeken.'

Toch is er nog van alles te doen. Er moet 400 miljoen gevonden worden voor de begroting van 2014, en een mens vraagt zich af hoe jullie dat gaan doen in een verkiezingsjaar.
'Het is duidelijk dat het niet makkelijk wordt. Hoe goed de sfeer in de regering ook is, de ideologische uitersten geven hun taboes niet graag op. We zullen nog een paar rondjes moeten lopen voor we gaan landen. Maar het grootste werk is al geleverd. De economische conjunctuur zou al enorm moeten tegenvallen om ons nog tot heel grote ingrepen te verplichten. We zullen doen waar we goed in zijn: besparen waar mogelijk en waar het moet, en combineren dat met kleinere fiscale maatregelen. We hoeven het geweer nu niet meer van schouder te veranderen.'

Nog een heikel punt: de politieke benoemingen aan het hoofd van de overheidsbedrijven. Daar kunnen jullie niet mee winnen in de publieke opinie.
'De vraag is: hoe kan een benoeming niét politiek zijn? Daar bestaat geen alternatief voor.'

Een objectievere procedure misschien?
'Zeker, maar de procedure ís geobjectiveerd. De kandidaten worden gescreend door headhuntersbureaus.'

Die vervolgens de keuze aan de regering laten. Dat is erg relatief, natuurlijk.
'Maar alles is relatief. Iedereen die kandidaat wil zijn, kán het zijn. En daar bovenop zijn nog een aantal mensen gevraagd. Ik ben trouwens blij dat de kwaliteit van de kandidaten almaar stijgt.'

Zou het niet onbegrijpelijk zijn als de eengemaakte NMBS straks door één van de huidige bazen wordt geleid?
'Ik kan enkel spreken over de bedrijven die onder mijn voogdij vallen: de Federale Participatie- en Investeringsmaatschappij en de Nationale Loterij. Elk benoemingsproces is subjectief, en daarbij zullen de politieke evenwichten altijd spelen. Dat beseffen de kandidaten zelf maar al te goed.'

Is dat geen koehandel van formaat?
'Oei, dat is een wel zeer directe vraag. Nee, want het gaat altijd over mensen. Ik heb alle kandidaten persoonlijk ontmoet, en ik wil weten of ik met hen dag in dag uit kan samenwerken. Of ze loyaal zijn, en niet meteen naar een bevriende partij bellen. Ik moet het gevoel hebben dat ze me steunen.'

Maar u blijft hier niet eeuwig, en uw opvolger zal niet noodzakelijk datzelfde gevoel hebben. Dan kun je toch maar beter een zo objectief mogelijke procedure hebben?
'Ik heb ook mensen moeten nemen die er al waren, en het ging ook om met hen samen te werken. Als het mij lukt om samen te werken met mensen die niet tot mijn politieke familie horen, zal dat een ander ook wel lukken.'

Hoeveel mogen die topmanagers van u verdienen?
'De verloning moet redelijk zijn. We willen goeie mensen, en die hebben meestal alternatieven. Daar moet je rekening mee houden, want de concurrentie in het bedrijfsleven is meer financieel gedreven dan in de politiek. Ministers kunnen zichzelf dus niet als norm nemen.'

Mag je van een overheidsmanager niet verwachten dat hij zijn job met een zekere overtuiging doet en bereid is het daarvoor met wat minder te stellen?
'Ze zullen ook met minder tevreden moeten zijn dan in de privé. Maar het zou niet goed zijn om ze naar het niveau van een minister te halen. Mensen als Didier Bellens en Johnny Thijs zijn politiek benoemd, maar ze hebben Belgacom en Bpost wel de moderniteit in geloodst. Goed, ze hebben daar veel mee verdiend, maar we hoeven ons als meerderheidsaandeelhouder absoluut niet te schamen voor de manier waarop die bedrijven geleid zijn.'

Voor jullie met vakantie vertrekken, is er nog de troonswissel. Wat doet dat met u?
'Ik heb veel respect voor koning Albert. Hij heeft nooit gevraagd om zijn job, maar hij heeft ze een leven lang met veel toewijding uitgevoerd. Bovendien is hij een sympathieke mens. Ik heb veel respect voor hem, en zonder koning zou dit land niet werken. En dat hij daar royaal voor beloond wordt? Ja, maar bij zo'n functie komt heel wat kijken: veiligheid, protocol, raadgevers... Bij ons is dat zelfs goedkoper dan in het buitenland. Wie jaloers is, mag net als hij werken tot zijn 79ste.'