De X-factor van de '&'

op 14 mei 2018 12:46 De Standaard

Als voorzitter van de Vlaamse Jeugdraad verwierf Nozizwe Dube (22) enige bekendheid met haar volgehouden pleidooi voor stemrecht vanaf zestien jaar. Ze bekent zich nu tot de christendemocratie. Op 14 oktober 2018 staat ze op de lijst voor de lokale verkiezingen in Tervuren.

'Ik heb tijdens mijn voorzitterschap van de Jeugdraad ingezien hoe belangrijk het is om mee aan de tafel te zitten waar het beleid vorm krijgt', zegt Dube. 'Er is geen enkele partij waarin ik me voor de volle 100 procent herken, maar in CD&V voelde ik me als jonge, zwarte (Dube heeft Zimbabwaanse roots, red.), mondige vrouw welkom.'

Dube vervoegt daarmee een rist jonge turken in de partij: Sammy Mahdi, Orry van de Wauwer, Youssef Kobo, Benjamin Dalle ... Mahdi (29), voorzitter van Jong CD&V, ziet in dat jong bloed de weg naar een mogelijke remonte van het centrum. 'Ik ga vaak in scholen spreken en als het over de uitdagingen van onze tijd gaat - klimaat, diversiteit - merk ik almaar vaker dat jongeren daar positiever naar kijken dan de oudere generaties. Ze hebben minder boodschap aan de polemische taal die politici daar dezer dagen over hanteren. Ze zijn de polarisatie kotsbeu. Ze willen verbinden.' Dat maakt de '&' in de partijnaam volgens hem sexy.

De verjonging vloekt met de trend die de partij nu al vele jaren in zijn greep houdt. Die trend staat op krimpen. In 2014 bungelde CD&V in de leeftijdscategorie 18-34 helemaal achteraan. Ook de gemiddelde leeftijd van de kandidaten steeg tussen 1987 en 2014 tot 45,1 jaar, blijkens onderzoek van het Leuvens Instituut voor de Overheid.

Race tegen de tijd

De verjonging lijkt dan ook op een race tegen de tijd. 'CD&V is geen zinkend schip', nuanceert Dalle (35), directeur van studiedienst Ceder en voordien kabinetschef van Servais Verherstraeten. 'Sinds 1999 vertoont de partij met schommelingen toch al bij al een vrij stabiele curve. En wat de gemiddelde leeftijd betreft: ik organiseer kan­di­da­ten­dagen en maak me sterk dat onze lijsten merkbaar veel jongeren zullen hebben. In 2014 had CD&V in Brussel overigens al de jongste lijsten van het land.'

Chiro en scouts

'Lokaal blijven we de grootste', zegt Mahdi. Het verklaart volgens hem ook waarom CD&V er vandaag blijkbaar beter dan andere partijen in slaagt om jongeren aan te trekken. 'Voorzitters van Chiro en scouts vonden altijd al makkelijk de weg naar CD&V. De partij heeft een traditie van talentscouting en omdat ze ook lokaal dieper in de samenleving zat, kwam ze altijd al sneller in contact met nieuw, jong talent. De jongste jaren ook almaar vaker met jongeren met een migratie-achtergrond.'

Valt ook op: veel van de nieuwkomers bij CD&V hebben een progressief profiel. Ze staan ver van de lijn van Hendrik Bogaert of Pieter De Crem. Dat speelde ook mee in de mislukte entree van Eva Van Keer (27), die aanvankelijk de lijst in het district Borgerhout zou trekken, maar overstapte naar de N-VA.

'Dat links-rechts-frame was ooit handig', zegt Mahdi, 'maar vandaag is het niet langer accuraat. Jongeren snappen dat concept niet, ikzelf ook niet trouwens. In vergelijking met Orry Van de Wauwer ben ik behoorlijk rechts (lacht), zeker als het over veiligheid of fiscaliteit gaat.'

Over de genoemde race tegen de tijd, en veroudering, heerst bij CD&V overigens een voorzichtig optimisme. De krimp vertoont een knip, zegt Mahdi. 'Uit intern onderzoek blijkt dat ons grootste kiespotentieel zich situeert in de leeftijdscategorie tussen 20 en 40.'

Dat er íéts schuift, is ook politicoloog Dave Sinardet (VUB) niet ontgaan. 'In 2003 was het electoraat van CD&V nog expliciet oud, maar de jongste drie verkiezingen zijn ze dat lichtjes aan het inhalen. Er is ook minder betrouwbaar onderzoek dat in die richting wijst. Uit een peiling bleek dat CD&V hoog zou scoren bij 16-jarigen, vooral bij meisjes. Wat Wouter Beke tot de tweet verleidde: “Ligt het aan het sexappeal van de voorzitter?” (lacht)'

Ingekapseld

Maar dat het centrum sexyer wordt omdat jongeren de buik vol hebben van de polarisatie? Sinardet gelooft het niet meteen. Hij heeft een nuchterder verklaring voor het relatieve jeunisme van CD&V.

'Ook de SP.A probeert jongeren te zoeken en aan zich te binden. Het plan om de cumul te verbieden, is daardoor ingegeven. Dat CD&V er iets beter lijkt in te slagen, komt deels omdat ze misschien actiever is in die strategie. Maar nog belangrijker lijkt het me dat CD&V, ondanks de krimp, nog altijd iets meer dan anderen te bieden heeft aan ambitieuze jongeren. Ze blijven in regeringen en lokale besturen zitten. Youssef Kobo werkte op een kabinet, Dalle is ook perfect ingekapseld in de partijstructuur.'

FILIP ROGIERS

Lees het artikel »