Als de waarborgregeling voor Arco sneuvelt, dan moeten de Arco-spaarders kunnen terugvallen op een schadevergoeding. Het lijkt een detail, maar het is een juridische spitsvondigheid die minister van Financiën Koen Geens in de strijd gooit. In een poging om de Arco-coöperanten boven water te houden, dokterde Geens een zogeheten Plan B uit waarbij de coöperanten minstens uitzicht hebben op een schadevergoeding. Dat in het geval dat de huidige waarborgregeling door Europa van tafel wordt geveegd. Geens wil op zeker spelen en het alternatieve scenario in een toekomstig regeerakkoord vastklikken. De sp.a is alvast bereid die vraag van CD&V te steunen om een sluitende oplossing voor de Arco-spaarders in het volgende regeerakkoord in te schrijven. Vicepremier Johan Vande Lanotte wil de Arco-spaarders ook niet in de kou laten staan, zegt hij. "Het gaat om mensen die dachten dat ze geld in een spaarproduct staken. We hebben miljarden euro in de redding van de banken gestoken, dus kunnen we ook iets voor de spaarders doen. Dat is altijd mijn standpunt geweest, en ik blijf consequent." Volgens hem zal dit wel enige creativiteit kosten. De volgende regering moet dit van bij het begin voorzien en het staat dus beter ook in het regeerakkoord.

Strategisch
De demarche van Koen Geens is bijgevolg niet alleen juridisch spitsvondig, maar vooral strategisch. Hij dwingt op die manier de andere partijen immers kleur te bekennen. Als zij zich verzetten tegen het voorstel, is dat impliciet zeggen tegen 800.000 coöperanten dat ze op de blaren moeten zitten als Europa de waarborgregeling verwerpt. Geen aangename boodschap om te geven, aan de vooravond van de verkiezingen. Open Vld wil voorlopig niet zeggen of zij hun steun uitspreken bij zo'n sluitende oplossing. Eerder liet Europees Parlementslid Karel De Gucht zich wel al kritisch uit over de waarborg, die hij als 'chantage' omschreef. Nu wil voorzitster Gwendolyn Rutten geen commentaar kwijt. Ook bij Groen blazen ze warm en koud. "We wachten op de beslissing van Europa, en doen niet mee in een cynisch opbod tussen CD&V en N-VA", zegt de woordvoerder. Meyrem Almaci, die voor Groen in de Dexia-commissie zitting had zei eerder dat de belastingbetaler niet moest opdraaien voor het debacle van het ACW. Ook N-VA vindt dat de christelijke arbeidersbeweging de centen moet ophoesten, niet de staat. "Pas als het ACW zijn verantwoordelijkheid genomen heeft, kan de belastingbetaler bijspringen om de coöperanten schadeloos te stellen", meent Kamerlid Peter Dedecker. De piste van N-VA kan dan wel intellectueel correct zijn, er gaat weinig mededogen van uit. En dat is net waar Geens op mikt. "De Arco-coöperanten zijn de speelbal geworden van pure politieke strategieën", merkt een bron op.

Twee paarden
Als volbloed strateeg zet Geens nu in op twee paarden. Een plan B dus. En door een nieuwe juridische interpretatie over te maken aan Europa zorgt hij voor een vertraging in het dossier. Officieel maakt Geens zich wel sterk dat de Europese Commissie de waarborgregeling voor de Arco-coöperanten niet kan verbreken. De Commissie kan volgens hem immers enkel oordelen over een eventuele onregelmatige staatssteun aan financiële vennootschappen. Maar de coöperanten zijn particulieren, en dan is er geen sprake van staatssteun, argumenteert Geens. Deze argumentatie heeft hij nu dan ook als bijkomende juridische analyse overgemaakt aan de Commissie. Die moet zich nu buigen over dat argument, waardoor de definitieve uitspraak van de Commissie andermaal verdaagd wordt. Hopelijk tot na de verkiezingen, is de officieuze denkpiste. "Daarmee zitten we hier op het kruispunt van politiek en rechtspraak", zegt een jurist. "Of de stelling van Geens hard kan worden gemaakt is juridische spitstechnologie. Maar dat een lidstaat in een dergelijke fase van een dossier nog een advies kan indienen, is op zijn minst opmerkelijk." Geens verzekert ook dat de Belgische staat de waarborgregeling voor de Arco-coöperanten op 'alle fronten' juridisch zal blijven verdedigen. Mocht Europa met andere woorden alsnog zijn redenering niet volgen, dan wil hij naar het Europees Hof van Justitie stappen. En toch knaagt de onzekerheid, want dat minister Geens plots een plan B achter de hand houdt komt niet zomaar uit de lucht vallen. Eurocommissaris voor Mededinging Joaquin Almunia noemde eerder de staatswaarborgen aan de Arco-coöperanten "niet geschikt, niet noodzakelijk en niet proportioneel". Woensdagavond dook dan plots een nieuw element op dat dergelijk negatief advies ondersteunt. De Europese Commissie is er immers niet over te spreken dat ze onvoldoende werd ingelicht door de Belgische staat dat Arco als financiële arm van het ACW en aandeelhouder van Dexia, in 2008 de kapitaalverhoging van Dexia destijds onderschreef in ruil voor de garantieregeling. Dat blijkt uit een nota die de krant De Tijd kon inkijken. Arco legde 350 miljoen euro op tafel bij de kapitaalverhoging van 6 miljard euro van Dexia. 'Zonder die garantieregeling zou Arco niet meegedaan hebben aan die kapitaalverhoging. Dat heeft Dexia bevoordeeld. (...) Dat vervalst de concurrentie of dreigt haar te vervalsen', luidt het. Indien ze wel geïnformeerd was geweest, dan zou haar oordeel over de eerste Dexia-redding anders geweest zijn, stelt de Commissie. Dat dit potentieel vuurwerk is om de huidige waarborgregeling van tafel te vegen, beseft Koen Geens als geen ander. Een plan B was dan de enige optie.