Niet alles is de fout van de Belgische veiligheidsdiensten

op 30 maart 2016 10:24 Nieuwsblad

“Laat ons niet systematisch herhalen dat we grandioos tekortgeschoten zijn. Dat is misplaatst gezien de inspanningen die gebeurd zijn.” ­Minister Geens stak een ­vurig betoog af ter verdediging van de veiligheidsdiensten en tegen de blunders die ons land gemaakt zou hebben.

Amper één week voor de aanslagen heeft de Amerikaanse inlichtingendienst FBI expliciet gewaarschuwd voor de broers El Bakraoui. Met de melding dat ze crimineel én gevaarlijk radicaal waren. Alleen: die info werd enkel aan Nederland doorgegeven, niet aan ons land. Over de vraag of de Nederlanders die informatie al dan niet aan ons land hadden doorgespeeld, ontstond een welles-nietesspel. Winnaar: België.

Maar hoe dan ook werd nog eens aangetoond dat de ­informatie-uitwisseling in de jacht op de terroristenbroers spaak liep. “Buitengewoon amateuristisch.” Zo vatte de Nederlandse fractievoorzitter Sybrand Buma de uitwisseling samen over Ibrahim (29) en Khalid (26) El Bakraoui. “Er is zo veel misgegaan”, zei hij toen het Nederlandse parlement debatteerde over wie welke rol heeft gespeeld in het niet tijdig vatten van de broers.

Na de gebrekkige behandeling van de info uit Turkije was er dus ook nog discussie over de waarschuwing van de FBI. “Aan de Nederlandse politie werd informatie verstrekt over de criminele en radicale achtergrond van de aanslagplegers Ibrahim en Khalid”, zei de Nederlandse minister van Justitie Ard van der Steur.

Op de 'watchlist'

Dat gebeurt op 16 maart. Een dag eerder is de politie binnengevallen in het schuiloord van Salah Abdeslam in Vorst. Een schuiloord, gehuurd door Khalid El Bakraoui. Een nieuwsfeit dat op internationale websites verschijnt en dus ook de FBI niet ontgaat. Khalids broer Ibrahim staat als teruggekeerde Syriëstrijder sinds 25 september op hun ­“watchlist”.

En dus komt er op 16 maart een waarschuwing: pas op voor de broers. “De ene (Ibrahim) staat bekend voor criminele feiten, de andere (Khalid) voor verregaande radicalisering en terrorisme”, klinkt het. De FBI voegt eraan toe dat België al een tijd op zoek is naar de broers.

Opvallend: omdat Ibrahim El Bakraoui na zijn arrestatie aan de Turks-Syrische grens in de zomer van 2015 op een vliegtuig naar Amsterdam is gezet en daar het laatst levend gezien werd, krijgen enkel de Nederlanders die waarschuwing. Wij krijgen die niet, klonk het gisteren formeel bij de Belgische politietop. Hoewel de roots van de broers in Brussel liggen.

“Op 16 maart hebben wij van de FBI geen informatie ontvangen”, zegt Claude François, directeur-generaal van de federale politie. De Nederlanders beweren stellig dat ze die info een dag later, op 17 maart, wel uitwisselden. Dat zou gebeurd zijn tijdens een werkbezoek van een Nederlandse politiemedewerker. “Daar is gesproken over de radicale achtergrond van de broers”, zegt de Nederlandse minister van Justitie.

“Klopt niet”, valt te horen bij de Belgische directeur-generaal. Dat de Belgen staalhard ontkennen, is opvallend en sijpelt langzaam door in Nederland. Een woordvoerder van Ard van der Steur stuurt later de communicatie bij. Aangezien de FBI de info net van de Belgen had gekregen, was het ook niet nodig die nog eens door te spelen.

pieter huyberechts en farid el mabrouk