Een imam wordt als bedienaar van een erkende godsdienst betaald door de overheid. 'Daar mag een taalvereiste aan gekoppeld worden', vindt Koen Geens (CD&V), de bevoegde minister. 'Uit de reacties van de mosliminstanties maak ik op dat daarvoor openstaan.'
Geens zei dit na een colloquium over islamitische vernieuwing in Gent. Een imam in Vlaanderen zou dan Nederlands moeten kennen, een imam in Franstalig België Frans.
Vandaag worden er 74 imams betaald door de federale overheid. Hun erkenning gebeurt door de Executief van de Moslims van België (EMB), ook wel de Moslimexecutieve genoemd, het representatieve orgaan. De Staatsveiligheid screent de kandidaten op veiligheidsrisico's. De Moslimexecutieve vraagt de kandidaten een verklaring op eer te ondertekenen dat ze de wetten van het Belgische volk niet gaan schenden.
Taalvereisten opleggen klinkt logisch, maar is toch niet zo vanzelfsprekend. De Grondwet garandeert immers vrijheid van godsdienst en vrijheid van vereniging. Met de praktijk in de erediensten mag de overheid zich niet moeien.
Noureddine Smaïli, voorzitter van de Moslimexecutieve, staat niet weigerachtig tegenover het idee om kennis van de taal op te leggen. 'Dat kan voor de nieuwe imams die aantreden. Op voorwaarde dat de overheid de middelen en de infrastructuur voor de lessen beschikbaar stelt. Al zouden we het niet appreciëren dat er aan de imams strengere eisen werden opgelegd dan aan de rabbijnen die Hebreeuws of de Anglicaanse priesters die Engels spreken.'
Geens zei tegelijk dat er meer moskeeën erkend zouden moeten worden. In een recente resolutie van het Vlaams Parlement over (de)radicalisering staat ook nadrukkelijk de vraag naar meer erkenningen, omdat bij niet-erkende de vrees voor (ongewenste) invloed uit het buitenland bestaat.
Van de ongeveer 300 moskeeën in ons land zijn er vandaag slechts 75 erkend door de overheid. In Vlaanderen zijn er dat 28. Een erkende moskee kan overheidsmiddelen krijgen.
Die erkenningen zijn een gewestelijke aangelegenheid. De gewesten vragen daarvoor wel een advies aan de federale diensten.
De nieuwe erkenningen hebben een tijdlang stilgelegen door de slechte werking van de Moslimexecutieve, klinkt het op het kabinet van de bevoegde Vlaams minister, Liesbeth Homans (N-VA). Er zouden wel zowat veertig aanvragen op til zijn.
Inburgeringstraject
Onrechtstreeks geldt er via de erkenning van de moskeeën wel een vorm van taalvereiste. De Vlaamse overheid vraagt immers dat hun imams een inburgeringstraject volgen. Veel koepels van moskeeën zetten hun imams nu al aan tot inspanningen om de taal te leren.
Dat er zo weinig Nederlandssprekende geestelijken zijn, komt omdat er nog steeds geen imamopleiding in Vlaanderen bestaat. De moslims zijn al jaren vragende partij voor zo'n opleiding. Zij gaan ervan uit dat hier opgeleide imams dichter zullen staan bij de jonge moslims. 'Wij hebben voorstellen op tafel gelegd, maar wachten op een initiatief van de overheid', zegt Ilhan Kaya, voormalig vertegenwoordiger van de Vlaamse moskeeën in de Executieve.