Mondelinge vraag van Koen Geens aan premier De Croo en minister Gilkinet over 'het stikstofdossier' in de plenaire vergadering

Klik hier voor het verslag van de Kamer Parlementaire tussenkomsten

Koen Geens: Mijnheer de premier, toen ik gisteren het nieuws in de pers las, moest ik denken aan die mooie tijd toen wij samen met toenmalig premier Wilmès in een kleine regering zaten en Lufthansa moesten redden. U was toen minister van Financiën. Wij hebben toen gedacht om in het nationaal belang iets goeds te doen, toch?

De luchthaven van Zaventem is eigenlijk onze poort op de wereld. Er valt niet veel aan te doen, ze ligt waar ze ligt, en ze ligt daar eigenlijk al lang. We kunnen ons afvragen of dat een gunstige ligging is, maar we kunnen die luchthaven niet verplaatsen, want ze ligt er nu eenmaal. Voor ons, Belgen, Brusselaars, Vlamingen en Walen, is die luchthaven een zeer belangrijke pool van economische groei. Kunnen we daar ruzie over maken, bijvoorbeeld omtrent geluidsoverlast? Eindeloos, zeker met de bestaande regelgeving die in verschillende gewesten gecreëerd wordt.

Wij mogen niet blind zijn voor de ecologische gevolgen. Men zegt dat de luchtvaart in 2050 verantwoordelijk zal zijn voor 20 % van de CO2- uitstoot, nu is het 4 %, zoveel als Duitsland. We moeten dus ook redelijk en rationeel zijn. Ik vind de discussie prematuur.

De bevoegde Vlaamse minister, tot voor kort hier Kamerlid, maar nu naar Vlaanderen uitgeweken, heeft verklaard dat zij niets gezegd heeft. Het is enigszins opmerkelijk dat wij hier spreken over een verklaring van een bevoegde Vlaamse minister die niets gezegd heeft. Toch heb ik mij vanmorgen verslikt in mijn koffie. In mijn provincie, Vlaams- Brabant, hebben wij een gascentrale, de modernst mogelijke, maar die heb ik door die minister vernietigd gezien (...)

Alexander De Croo: Dank u voor uw vragen. Ik zal ze samen met vice- eersteminister Gilkinet beantwoorden.

Mijnheer Vandenput, mijnheer Geens, u bent beiden afkomstig uit de provincie Vlaams-Brabant.

U kunt dus heel goed inschatten wat het belang is van de luchthaven in Zaventem. Rechtstreeks zorgt die luchthaven ervoor dat er bij duizenden gezinnen in Vlaams-Brabant brood op de plank komt. Dit is een luchthaven die rechtstreeks voor tienduizenden jobs zorgt, en onrechtstreeks voor zovele andere jobs en industrieën waar wij best trots op zijn. Toen wij in de covidperiode miljarden vaccins produceerden, en die naar de rest van de wereld stuurden, gebeurde dat dankzij deze luchthaven die én passagiers én cargo afhandelt. Deze luchthaven is cruciaal voor de brede economie en voor de positie die ons land internationaal bekleedt. Een luchthaven waarmee men heel Europa en een deel van de rest van de wereld kan bereiken, is absoluut cruciaal.

Ik moet zeggen dat ik sinds gisteren een aantal zeer verontruste telefoontjes heb gekregen van mensen uit de luchthavengemeenschap, maar ook van mensen uit de bredere economische gemeenschap, die zich de vraag stelden: waarin zijn wij eigenlijk terechtgekomen? Het laatste wat wij nodig hebben, is dat wij terechtkomen in een soort politiek pokerspel tussen de industrie, de landbouw en de luchthaven, waarbij men probeert de ene tegen de andere op te zetten. Een dossier als dit, waar men een evenwicht moet vinden tussen economische ontwikkeling en natuurbehoud, lost men niet op door de ene tegen de andere uit te spelen.

Het enige waarvoor wij vanuit de federale regering kunnen pleiten, is dat men iedereen rond de tafel brengt en dat men begrijpt dat een oplossing voor dit probleem enkel gevonden kan worden door de mensen rond de tafel te brengen en door goed te zoeken naar een oplossing. Juridische stabiliteit en rechtszekerheid zijn absoluut cruciaal, en niet enkel voor de luchthaven.

Rechtszekerheid is minstens even belangrijk voor onze landbouw, is minstens even belangrijk voor onze industrie. Wat we de voorbije dagen gezien hebben, is net het tegenovergestelde. Ik mag hopen dat de koelbloedigheid terugkomt en dat men iedereen rond de tafel zal krijgen om tot een stabiel juridisch kader te komen. De heer Gilkinet zal spreken over de elementen die binnen de bevoegdheid liggen van de federale overheid, maar het komen tot een juridisch stabiel kader rond stikstof is natuurlijk volledig de bevoegdheid van de Vlaamse regering.

Ik ga ervan uit dat we niet zullen terechtkomen in een politiek pokerspel, maar net het tegenovergestelde. Men moet begrijpen wat hier op tafel ligt, begrijpen wat de inzet is van deze discussie. Men moet heel snel tot een systeem kunnen komen van juridische zekerheid, van rechtszekerheid, waar iedereen naar op zoek is en waar zeker tienduizenden mensen die rechtstreeks afhankelijk zijn van de luchthaven naar snakken. Het laatste waar zij op hopen, is dat ze deel zouden worden van een publieke afruil met het tegenovergestelde dat men hier zou komen tot iets evenwichtigs.

Georges Gilkinet : Mevrouw de voorzitster, de vernieuwing van de milieuvergunning van de nationale luchthaven is een strikt regionale en dus Vlaamse bevoegdheid. De gevolgen van deze beslissing zullen echter veel verder reiken dan het Vlaams Gewest gezien de ligging van de nationale luchthaven, aan de grenzen van Brussel en Wallonië, en zijn statuut als nationale luchthaven die de hoofdstad van Europa bedient.

Le renouvellement de ce permis constitue une occasion unique – qui ne se produit que tous les vingtans – d'opérer le virage souhaitable et nécessaire tant pour l'avenir de l'aéroport que pour la qualité de vie de ses riverains, comme cela a été réalisé récemment par le gouvernement wallon avec l'aéroport de Bierset.

Si la Région flamande est formellement seule aux manettes de ce processus, cela ne m'empêche bien évidemment pas de suivre avec attention le débat interne qui se déroule actuellement au sein du gouvernement flamand et de plaider pour une consultation large de toutes les parties prenantes.

J'ai pris contact à la fois avec la direction de l'aéroport et je continuerai le dialogue avec le gouvernement flamand pour en savoir davantage sur l'état de la question et sur ses intentions.

Mais mon message est clair: ne laissons pas l'aéroport national devenir la poubelle sonore de l'Europe alors que partout autour de nous, nous voyons les grands aéroports internationaux prendre des mesures environnementales fortes qui protègent les riverains et donnent un avenir à l'activité aéroportuaire et à l'emploi.

Ik ben er altijd voorstander van geweest een helpende hand te reiken in deze cruciale kwestie en moedig de Vlaamse regering aan ze op te lossen in dialoog met de twee andere gewesten, die rechtstreeks door de genomen beslissingen zullen worden getroffen, en met de federale regering. Van mijn kant zet ik, zoals ik reeds vaak heb uitgelegd, mijn werkzaamheden van verzoening en dialoog voort. Die zullen ons in staat stellen de kwestie tot een goed einde te brengen, tot groot voordeel van alle betrokken bewoners en van de luchthaven zelf.

Mon action tout entière est guidée par le souci de prendre des mesures au nom de l’intérêt général, des riverains comme de l’aéroport en vue d’extraire ce dossier de l’enlisement dans lequel il se trouve depuis trente ans. Pour ce faire, il est nécessaire de nouer un meilleur dialogue avec toutes les parties – c’est le plate-forme de concertation –, d’objectiver les faits –comme le fait l’étude d’incidence d’ENVISA –, de prendre des mesures de réduction des nuisances – comme en témoigne l’accord obtenu au sein du gouvernement pour des redevances variables en fonction de l’impact environnemental et du bruit des avions, de manière à privilégier le renouvellement de la flotte–, d’améliorer les procédures d’atterrissage et de décollage afin de soulager les populations survolées, ainsi que d’élaborer un cadre légal stable qui nous permettra de sortir ce dossier de l’enlisement judiciaire.

L’écologie est l’avenir de l’économie. Les entreprises qui se projettent dans le futur l’ont parfaitement compris – y compris celles qui sont actives dans le secteur aérien.

Ik hoop dat wij in die geest en in die richting aan het dossier kunnen blijven werken, ook met de Vlaamse regering.

Koen Geens: Mijnheer de eerste minister, u weet dat wij in Vlaanderen, en trouwens in heel België, uiterst competente historici hebben. Een daarvan is Bruno De Wever. Niet zo heel lang geleden maakte hij ons duidelijk dat er in Vlaanderen geen sprake zou zijn van Vlamingen, maar wel van Brabanders indien de geschiedenis lichtjes anders was gelopen. De Slag om Woeringen in 1288 zou de Guldensporenslag vervangen en wij zouden dus Brabanders zijn.

Mijnheer de eerste minister, één zaak is voor mij duidelijk in dit dossier, en dat is gelijke behandeling. Mijnheer de vicepremier, de ecologisten moeten zo streng zijn op de luchthaven van Luik als op de luchthaven van Brussel. Wij, in het zuiden van het hertogdom Brabant, eisen dezelfde behandeling als voor zij in het noorden van de provincie.