Mondelinge vraag van Koen Geens aan minister Van Peteghem over 'de blauwdruk van de fiscale hervorming' in de plenaire vergadering

Klik hier voor het verslag van de Kamer Parlementaire tussenkomsten

Koen Geens: Mijnheer de minister, ik heb u slechts twee weken geleden gefeliciteerd met het plan van de heer Delanote. Dat was terecht, want twee weken later bent u hier met uw blauwdruk. Ik heb toen onze eerste minister gefeliciteerd omdat u zijn minister van Financiën bent. Dat was ook terecht, want hij heeft op de televisie immers al verklaard dat uw plannen volledig in de lijn van Vivaldi liggen.

U hebt het voorrecht om de Odysseus te zijn van de ministers van Financiën, na tien jaar belegering van de burcht van Troje. Veel ministers van Financiën zijn u voorafgegaan en hebben hun zwaard versleten. Verschillenden waren sterker dan Achilles en zijn niettemin ten onder gegaan. Ik zal geen voorbeelden geven. U bent erin geslaagd om heel de verdedigingsmuur te slopen met een paar welgerichte artikelen in de pers. Grijp het momentum, want u bent Troje binnengedrongen. Niemand begrijpt hoe een man van uw lengte in het paard van Troje geraakt, maar als u zo behendig blijft, zal u een fiscale hervorming realiseren waarbij alle foto's hier in de galerij zullen verbleken, van Dequae en Henrion over Reynders tot Maystadt.

Tariefverlaging, vrijgesteld minimum, werkloosheidsval, promotieval, 10 miljard lastenverlaging, dat alles belooft u. U zal dat financieren met de opheffing van een aantal taboes. Eindelijk kan dat. Eindelijk kunnen de taboes worden gesloopt. U zal terugverdieneffecten en economische groei hebben. U spreekt ook van een kerntakendebat. U hebt een plan. U moet dat plan uitvoeren en soepel zijn bij de uitvoering. Een oorlog wordt immers nooit gewonnen overeenkomstig het plan, maar ook nooit zonder een plan.

Wat is uw stappenplan voor de volgende twee jaar?

Vincent Van Peteghem: Collega's, ik dank u voor al uw enthousiasme om in debat te gaan, voor alle steun, ook voor alle druk op de schouders, mijnheer Geens, inzake de blauwdruk voor een bredere fiscale hervorming die ik op tafel heb gelegd.

Ik heb hier, net als u, al vele malen aangegeven dat onze fiscaliteit uit balans is, dat de lasten op arbeid veel te hoog zijn en dat het vertrouwen in dat fiscale systeem zoek is. Ik heb het hier al verschillende keren gezegd, u hebt het hier al vele malen gezegd en we hebben het in de pers al van velen gehoord, ook van internationale organisaties als het IMF, de OESO en de Europese Commissie. Elke keer opnieuw krijgen we dezelfde boodschap te horen.

L'urgence de mener des réformes en profondeur ne peut pas être sous-estimée. Si nous voulons réformer radicalement, nous avons besoin d'un plan clair avec un objectif final clair où des choix clairs sont faits.

Dames en heren, deze uitgangspunten zijn heel duidelijk in de blauwdruk opgenomen.

De eerste keuze die we gemaakt hebben, is glashelder. We kiezen er namelijk voor om de belastingdruk op arbeid stevig te verlagen. Met de verhoging van de belastingvrije som, de hervorming van de tariefstructuur, de uitdoving van de BBSZ en met de uitbreiding van de werkbonus kiezen we ervoor om werken aantrekkelijker te maken en om meer werken aantrekkelijker te maken. België zal op deze manier niet langer de belastingkampioen zijn, zoals we dat vandaag zijn.

Een tweede keuze die we heel duidelijk maken in onze blauwdruk is de evolutie richting de dual income tax. Dat is een taks waarbij activiteiten en vervangingsinkomsten op een progressieve manier belast worden en waarbij onze vermogensinkomsten op evenredige tarieven steunen. We kiezen ervoor om alle vermogensinkomsten aan deze taks te onderwerpen. We heffen dus geen belasting op vermogen, maar op vermogensinkomsten. We doen dat niet roekeloos, maar met het oog op de kosten en de eventuele minwaarden en met respect voor de verworven rechten en historische situatie.

Een derde, heel duidelijke keuze die we maken, is de omslag van de lasten op arbeid naar de lasten op consumptie. We kiezen ervoor om rekening te houden met de maatschappelijke kosten die verbonden zijn aan consumptie en vervuiling. Zo ondersteunen we ook de omslag naar een gezonde en duurzame samenleving en toekomst.

Dames en heren, ik ben ervan overtuigd dat de voorliggende blauwdruk evenwichtig, maar vooral ambitieus is, zeker op het vlak van de noodzakelijke lastenverlaging op arbeid.

Vandaag zitten 1,2 miljoen mensen in de hoogste belastingschaal. Na de hervorming zullen er dat nog 175.000 zijn. Mensen die werken, zullen gemiddeld 3.000 à 4.000 euro netto extra per jaar krijgen.

Ik had er natuurlijk voor kunnen kiezen om daar mijn verhaal te stoppen, om enkel de lasten op arbeid voor te stellen en te doen alsof het verhaaltje daarmee gedaan was. Dat zou echter niet eerlijk zijn geweest, want niets is makkelijker dan alleen maar cadeaus uitdelen. Ik heb ervoor gekozen om geen half verhaal te brengen, maar het volledige verhaal en een totaalpakket op tafel te leggen.

Au niveau des chantiers des revenus du patrimoine et de la consommation, nous optons pour plus de neutralité, d'équité, de simplicité et de durabilité, mais aussi pour une compensation budgétaire importante au sein de la fiscalité. Le résultat est un système fiscal plus moderne.

Het spreekt voor zich – de vraag is hier al verschillende keren gesteld – dat ik over de blauwdruk in dialoog zal treden met het Parlement, met de regering en met de verschillende belangenorganisaties. Het is voor mij namelijk van groot belang dat er een draagvlak is voor de fiscale hervorming die wij aan het uitwerken zijn. Het draagvlak voor zo'n hervorming mag niet worden onderschat. Daar zullen wij allemaal samen werk van moeten maken.

Chers collègues, cela ne nous dispense pas de notre devoir de tout faire pour assainir structurellement notre budget. Cela demande un paquet global qui va au-delà de la fiscalité, un paquet où nous examinons les tâches essentielles des pouvoirs publics, des pouvoirs publics efficaces et allégés au service du citoyen.

Dat vraagt een ernstig debat, ook hier in het Parlement, zonder angst en met een heel duidelijke blik op de toekomst. Dat moet een debat zijn met de focus op onze gezinnen en op onze ondernemingen met het oog op een sterk fiscaal systeem.

Dat vraagt verantwoordelijkheid van ons allen. Ook ikzelf zal die verantwoordelijkheid blijven opnemen. De blauwdruk geeft aan wat het einddoel is, waar we naartoe willen werken met onze fiscaliteit.

Uiteraard moeten we verder gaan. Als minister van Financiën zal ik dat doen door de komende weken en maanden concrete, uitgerekende en evenwichtige voorstellen aan de regering voor te leggen, voorstellen die budgettair evenwichtig zijn en die toewerken naar het einddoel dat in de blauwdruk is opgenomen.

Geachte Kamerleden, ik hoop ook dat ik op uw aller steun kan rekenen om de lasten op arbeid naar beneden te halen, om meer rechtvaardigheid in het systeem tot stand te brengen.

Koen Geens: Mijnheer de minister, ik wil mij vooreerst verontschuldigen omdat ik u zoveel last op de schouders heb gelegd. Ik wil u dus vooreerst ontlasten. De heer Churchill zei ooit: "Success is stumbling from failure to failure without loss of enthusiasm." Dat is wat wij in dit leven doen. Oneer in dit dossier schuilt dus zeker niet in mislukken, oneer schuilt in niet proberen.

Ten tweede, mag u wakker liggen van budgettaire neutraliteit, maar economische groei is altijd het gevolg geweest van een goede fiscale hervorming.

Ten derde, zoek draagvlak. Wijzig uw plannen zonodig om iedereen mee te krijgen. Dat heeft u al gedaan in uw blauwdruk.

Ten vierde, bind de volgende regering. Zorg dat wie ook in die meerderheid zit, niet wegkan. Dat hebben alle ministers van Financiën in het verleden gedaan, met name hun hervormingen laten goedkeuren voor de verkiezingen.

Ten vijfde, op ons kunt u rekenen.