Koen Geens (CD&V): Mijnheer de minister, door persoonlijke omstandigheden was ik niet in staat om het bezoek aan het pand in Haren mee te maken. Ik heb de werf in het verleden bij herhaling bezocht. In die zin heb ik toch een paar vragen voor u.

Het is een groot succes dat deze werf zo ver gevorderd is, want heel het land wacht op de voltooiing, in het bijzonder de armlastige gevangenissen van Sint-Gillis, Berkendael en in mindere mate Vorst.

Bij het voorbereiden van de plannen was er veel aandacht voor de gerechtszalen. Verschillende collega's hebben dit ook al benadrukt. Wanneer men gevangenissen bezoekt, kan men er niet omheen dat er in het verleden al dikwijls aan gedacht is. Wie de prachtige assisenzaal in de gevangenis van Beveren ziet, kan niet anders dan het idee krijgen dat het heel jammer is dat die niet wordt gebruikt. Ik heb zelfs ooit de Grondwet willen wijzigen om het assisenhof van Antwerpen toe te laten daar te zetelen, omdat er in Antwerpen op een bepaald moment geen goede assisenzaal voorhanden was.

In deze context heeft de vorige regering geprobeerd om maximaal in te zetten op het zo nuttig mogelijk gebruik van dat gedeelte van het gebouw.

In de Brusselse omgeving bestond daartegen een zekere weerstand, maar wie getuige is geweest van het transport van gevangenen vanuit gevangenissen in Brussel, maar ook vanuit andere provincies, naar de cellen in het justitiepaleis en de moeilijke weg die gevangenen moeten afleggen om in een zittingszaal terecht te komen, kan niet anders dan blij zijn dat men hier gezocht heeft naar een oplossing die de transportmoeilijkheden vermindert; niet alleen omdat dat veiliger is, maar ook omdat dat veel humaner is voor de gevangenen, die soms van 's morgens 7 uur tot 's avonds 17 uur in die cel moeten blijven wachten, met alle hygiënische en andere omstandigheden van dien.

Dat is overigens niet alleen zo in Brussel. In het nieuwe gerechtsgebouw in Antwerpen zijn er in de kelder bijna 100 cellen.

Mijn droom, en niet alleen de mijne, is altijd geweest dat in elke provincie het arresthuis en de gevangenis van het arresthuis naast de rechtbank van eerste aanleg, de correctionele rechtbank en meer bepaald de raadkamers zou liggen. Dat is het geval in Hasselt. In Hasselt hoeft men maar het plein over te steken met de gevangenen, wat een ongelooflijk goede situatie is vanuit het standpunt van de veiligheid en vanuit humanitair standpunt.

Indien daarmee in de toekomst rekening zou kunnen worden gehouden bij de inplanting van nieuwe gevangenissen en nieuwe gerechtsgebouwen, minstens voor de arresthuizen, zal er vooruitgang zijn. Laten wij immers eerlijk zijn. Een raadkamer kan drie uur duren, maar duurt meestal minder dan een uur en dikwijls minder dan vijftien minuten. Dat betekent niet dat de rechten van de verdediging en de mensenrechten daar niet voluit moeten worden gerespecteerd. Precies daarom hebben we er in Haren voor gezorgd, met een aanzienlijke meerkost tot gevolg, dat er een aparte toegang is, die volledig conform is met de modernste best practices inzake mensenrechten.

Mijn steun hebt u alvast ten volle, maar ik hoop dus dat u erin slaagt ter zake een protocol te sluiten dat toelaat om Brussel op dat vlak enigszins te ontlasten. Haren is de stad Brussel qua postnummer, bij wijze van spreken. Haren is geen aparte gemeente. Dat is dus iets wat, mijns inziens, zou moeten kunnen lukken.

Dan hebben we het nog niet over videoconferenties.

Ik kijk de voorzitster niet in de ogen op het moment dat ik erover spreek. De coronacrisis heeft ons echter iets geleerd. Mijnheer de minister, wat doen wij hier met u? Wij houden een videoconferentie met u. U bent aandachtig. Wij zijn aandachtig. Indien wij elkaar fysiek zouden zien, zouden wij misschien nog aandachtiger zijn of meer de indruk geven dat wij aandachtiger zijn. Wij hebben nu, ook de juridische wereld en de gerechtelijke wereld, ontdekt dat dat soms kan helpen.

Hier hebt u de mogelijkheid om de zitting fysiek te houden, met respect voor de mensenrechten en met een zekere comfortsituatie voor de gevangenen, maar ook voor de onderzoeksrechters en de advocaten, indien de zittingen voldoende worden geconcentreerd, wat toch altijd wordt gedaan met bepaalde types van zittingen, voor zover ik de kalender bijhoud.

Ik ben zelf jaren doende geweest met het bestuderen hoe dat in het justitiepaleis van Brussel in zijn werk ging. Dat was niet optimaal.

Ik hoop dat u hierin verlichting kunt brengen. Het veiligheidskorps is nu overgedragen aan de politie. Dat heeft verbetering gebracht in de werking van het veiligheidssysteem, maar het transport van gevangenen blijft een zorg, evenals de omstandigheden waarin onze gevangenissen deze mensen kunnen onthalen.

De voorzitster: Mijnheer Geens, u hebt al het dubbele van uw spreektijd gebruikt.

Koen Geens (CD&V): Ik zeg al bijna nooit iets, mevrouw de voorzitter, dus ik zal heel kort zijn.

Ik vind dit verschrikkelijk belangrijk. Wij hebben er zes jaar voor gevochten.

Mijn tweede vraag is de volgende. Wij hebben heel veel belang gehecht aan het observatiecentrum in Haren. We hebben zelfs interimair een observatiecentrum geopend in Sint-Gillis, in de hoop dat dat Haren zou kunnen voorafgaan. Ik vind het ook belangrijk dat in het observatiecentrum de overstap van gedetineerden naar de internering kan gebeuren indien tijdens de gevangenisstraf blijkt dat er op dat ogenblik geen toerekeningsvatbaarheid meer is. Dat is een verworvenheid van de nieuwe interneringswetgeving.

Ik hoop dus, mijnheer de minister, dat dat POC kan worden gebruikt voor beide doeleinden en voldoende capaciteit heeft, want dat zal de humaniteit van ons penitentiair systeem dramatisch verbeteren.

Excuseer mij dat ik zoveel tijd heb genomen, mevrouw de voorzitter, ik zal het bijna nooit meer doen.

Minister Vincent Van Quickenborne: Mevrouw de voorzitster, dames en heren Kamerleden, ik heb de indruk dat het bezoek aan de gevangenis in Haren u goed is bevallen, maar het heeft ook veel vragen losgemaakt. Ik wil elk van u bedanken voor de kwaliteit van de vragen. Het bewijst uw interesse voor de strafuitvoering en voor de nieuwe aanpak daarvan in Haren, met een nieuw soort gevangeniswezen.

Ik weet niet, mevrouw de voorzitster, of ik de leden mag danken voor de hoeveelheid vragen. Het zijn er in totaal 79 en ik wil mij nu al verontschuldigen voor het feit dat mijn antwoord concreet, maar dus ook lang zal zijn. Mijn kabinet en de administratie hebben er met tien mensen gedurende twee dagen aan gewerkt. Dat is het controlerecht van het Parlement – dat respecteer ik altijd –, maar u begrijpt dat dat heel veel tijd en energie kost van de diensten. Omdat het projectteam van Haren in de laatste lijn naar de opening zit, kunnen wij ook nog niet heel concreet antwoorden op sommige heel specifieke vragen.

Ik zal mijn antwoorden onderverdelen in vijftien thema's.

De vorige regeringen hebben geopteerd voor de aanleg van een gevangenisdorp met kleine gebouwen en leefeenheden van dertig personen. Die innovatieve infrastructuur zal bijdragen tot de modernisering en de versterking van ons gevangenisregime. De verplaatsingen van de gedetineerden zullen geregeld worden met behulp van voorgeprogrammeerde badges. Ze zullen zich naar een werkplaats kunnen begeven zonder fysiek toezicht, want de verplaatsingen zullen gevolgd worden vanuit een controlecentrum en er zullen veiligheidsassistenten rondlopen. Het leven van de gevangenen berust op een gemeenschaps- regime. De activiteiten zijn aangepast aan de behoeften die vastgesteld worden middels een risicoanalyse tijdens de opvang- periode. Dankzij de vrijgekomen tijd kunnen de begeleiders de gedetineerden ondersteunen bij hun detentieplan en hun re- integratie in de maatschappij.

De voorbereiding op de re- integratie begint al bij het begin van de detentie, met name met het individuele detentieplan, de versterking van de psychosociale diensten en het aanbieden van een baan en opleidingen.

Ik kom tot het hoofdstuk betreffende het regime.

Na een observatieperiode en op grond van pluridisciplinair overleg zal de gedetineerde overgebracht worden naar een regime en een leefeenheid die aansluiten bij zijn of haar behoeften. Men is de regimes thans aan het vormgeven.

In plaats van een open regime als een beloning voor goed gedrag te zien, zoals nu vaak het geval is, of na het progressief doorlopen van alle regimes, wordt de vraagstelling in Haren omgedraaid en wordt tijdens dat eerste multidisciplinaire overleg onderzocht of er tegenindicaties zijn om een gedetineerde in een open regime te plaatsen.

De gedetineerde wordt geclassificeerd volgens zijn profiel, detentieplan en detentietraject. Men zal de criteria voor de open afdeling te Haren bepalen. De werkgroep die voor de ingebruikneming van de gevangenis instaat, is daarmee bezig.

De wet van 2005, die in alle gevangenissen van toepassing is,

vormt de juridische basis van de open afdeling. Er zullen specifieke aspecten in het huishoudelijk reglement opgenomen worden. De gevangenen in de open afdeling zullen meer autonomie genieten.

De deelgebieden hebben een structureel aanbod gedaan voor de gevangenis te Brussel en zullen hetzelfde doen voor de gevangenis te Haren. Ze zetten dat systeem voort voor nieuwe doelgroepen en departementen. Alle gedetineerden kunnen een beroep doen op de psychosociale dienst van de gevangenis voor het opstellen van hun reclasserings- plan.

Dames Matz en Hugon en mijnheer Geens, ik verwijs naar mijn antwoord in de commissie- vergadering op 19 januari met betrekking tot het advies van de CTRG.

Zoals ik toen al zei, zal ik het initiatief nemen om het koninklijk besluit van 3 februari 2019 aan te vullen met een afdeling waarin deze normen voor beveiligde cellen worden beschreven.

Artikel 112 van de basiswet waarin de bijzondere veiligheidsmaat- regelen geregeld zijn, voorziet in die beveiligde cellen. Een beveilig- de cel wordt erin omschreven als een cel zonder voorwerpen waarvan het gebruik gevaarlijk kan zijn, wat overeenstemt met het doel van de zogenaamde time- outcellen of prikkelarme cellen.

De specifieke uitrusting en de keus van de materialen van die cellen zullen bepaald worden wanneer het koninklijk besluit aangepast wordt. Men zal erop toezien dat de cellen in overeen- stemming zijn met dat koninklijk besluit en met de normen van het Comité voor de Preventie van Foltering. De aanleg van individuele binnenplaatsen voldoet aan de normen.

Haren is niet de enige gevangenis waar het bed in de beveiligde cel voorzien is van een systeem om de gedetineerde in bedwang te houden. Die middelen worden gebruikt om de fysieke integriteit van de gedetineerden te beschermen, voor een zo kort mogelijke periode. Het in bedwang houden van een gedetineerde gebeurt altijd in medisch verband en er zijn duidelijke protocollen voor vastgesteld.

Dienstenplatformen kunnen de gedetineerden helpen om hun digitale vaardigheden te ontwikkelen. Zo kunnen ze met de sociale diensten communiceren zonder een beroep te moeten doen op derden en kunnen ze contact houden met hun familie. Dat gaat niet ten koste van het menselijke contact, want de detentiebegeleiders begeleiden en helpen de gedetineerden.

Men heeft rekening gehouden met de ervaringen met Prison Cloud bij de ontwikkeling van het platform voor digitale diensten. W at opleiding en vorming betreft, zullen we ons baseren op good practices, in samenwerking met de lokale partners. De ervaring met videoconferencing is ook positief en de gedetineerden maken veelvuldig gebruik van dat systeem.

Ik kom tot het derde hoofdstuk, het luik met betrekking tot de vrouwen. Er wordt heel veel aandacht besteed aan vrouwen in de gevangenis.

In Haren is er in een open en een gesloten regime voor de vrouwen voorzien. Moeders met kinderen vallen onder het gesloten regime. Dit zal de eerste open afdeling voor vrouwelijke gedetineerden in Brussel en in Franstalig België zijn.

We houden rekening met de specifieke kenmerken van vrouwen en moeders. De gesloten afdeling telt twee leefeenheden. De eerste, met 35 kamers, is ontworpen als een open regime. Voor elke moeder met kind wordt

er een scheidingsdeur geopend. W anneer er vijf kinderen aanwezig zijn, wordt de capaciteit van de eenheid teruggebracht tot 30 personen. Alle kamers hebben dezelfde uitrusting. De wooneenheid, die tien kamers telt, valt onder het gesloten regime. Het gebouw biedt gemeen- schappelijke ruimtes en klaslokalen of recreatiezalen. We hebben ervoor gezorgd dat die afdeling functioneel is. Er zijn sanitaire voorzieningen aanwezig. De vrouwen kunnen maand- verbanden kopen. Als ze die zich niet kunnen veroorloven, verstrekt de inrichting ze. Externe organisa- ties kunnen hen ondersteunen.

Op 31 januari zaten er in België 497 vrouwen in de gevangenis en waren er zeven kinderen bij hun moeder – zes in Brugge en één in Berkendael. Met uitzondering van Berkendael is elke vrouwen- afdeling van de andere afdelingen gescheiden maar in de instelling geïntegreerd. Voor het toepas- selijk regime moet er rekening worden gehouden met de architectuur van het gebouw, aangezien de regel blijft dat de activiteiten gescheiden verlopen. Veel vrouwen genieten een open regime.

Mevrouw Bury en mevrouw Hugon, de veiligheidsmaatregelen moeten proportioneel en aan de doelgroep aangepast zijn.

De eenheden met een open of halfopen regime zullen 75 % van de gedetineerden herbergen, die ertoe zullen aangemoedigd worden om cursussen te volgen, een job uit te oefenen of te sporten.

De 64 plaatsen die in de gevangenis van Berkendael worden ingenomen, bevinden zich op een gesloten afdeling omdat er geen open afdeling is. De vrouwen die er nu verblijven kunnen, objectief gezien, in een minder beveiligde afdeling verblijven. Zij zullen dus in de open afdeling van Haren worden ondergebracht. Elk geval wordt uiteraard individueel geëvalueerd door een multidisciplinair team om eventueel contra-indicaties op te sporen.

De gevangenis te Haren zal over vijf plaatsen voor moeder en kind in de open afdeling beschikken en over evenveel van die plaatsen in de gesloten afdeling, veel meer dus dan in de gevangenis te Berkendael. De opening ligt nog te ver in de toekomst om nu al te kunnen inschatten hoeveel moeders en kinderen er in die gevangenis zullen verblijven.

Het open regime is nieuw voor Brussel en is mogelijk dankzij de architectuur.

De samenwerking met het ONE zal goed blijven verlopen. De samenwerkingsverbanden met de organisaties die kinderen begeleiden, zullen blijven bestaan. Aangezien het een nationale wetgeving betreft, zullen de kinderen tot de leeftijd van drie jaar bij hun mama in de gevan- genisblijven.

Wat de strijk- en fietsherstel- ateliers betreft, werden er nog geen beslissingen genomen. We bestuderen de verschillende vormen van sociale tewerkstelling. Er zullen gedetineerden tewerkgesteld worden in de huishoudelijke diensten. De verdeling van de tewerkgestelde gedetineerden is nog niet gebeurd.

Ik kom tot hoofdstuk D, het hoofdstuk over het beveiligd klinisch observatiecentrum.

De onderzoeksrechter beslist om de gedetineerde in observatie te plaatsen. Sinds 1 januari 2020 beschikt de gevangenis te Brussel over een voorlopig kwartier, waar er in totaal drie personen opgevangen worden, in afwachting van de ingebruikname van de gevangenis te Haren, waar het beveiligde klinisch observatie- centrum plaats zal bieden aan dertig personen, verdeeld over twee eenheden.

Het is moeilijk om voorspellingen te doen, maar de vooropgestelde capaciteit lijkt momenteel toereikend.

Evenals de andere werkplaatsen van de gevangenisadministratie, zullen de ateliers in de gevangenis te Haren voornamelijk dienen voor externe werkgevers. We overwegen de mogelijkheid om eigen productiesites in te richten. Men weet nog niet hoeveel gevangenen er zullen werken. De lonen zullen overeenkomen met die in de andere gevangenissen. De in Nijvel en Hasselt gevestigde Cellmadeteams zullen instaan voor de commerciële initiatieven voor de gevangenis te Haren.

Het projectteam geeft het regime vorm in samenwerking met de deelgebieden. Het bedrijf dat de keuken beheert, zal gedetineerden moeten tewerkstellen in de context van een beroepsopleiding. De gesprekken zijn aan de gang. Er zullen zeven zalen ingericht worden voor beroepsopleidingen, waarvan één met een keuken.

De inrichting van een atelier dat aan de FAVV-normen voldoet, werd geannuleerd, omdat het prijskaartje daarvoor te hoog is. Als er een ondernemer een langetermijnsamenwerking met de gevangenis wil aanknopen, staat het hem echter vrij om de noodzakelijke investeringen in dat verband te doen.

Aan de gevangenisarbeid is er een heel hoofdstuk van de wet van 12 januari 2005 gewijd. De hervorming van dat systeem is geen prioriteit. Wij moeten vooral de werkaanbiedingen in de gevangenis verbeteren, want zij maken een efficiëntie resocialisa- tie mogelijk en helpen recidive voorkomen.

Ik kom nu bij het volgende hoofdstuk over de werken, les travaux, le chantier. Het gaat over vraag nr. 3.1 van mevrouw Van Vaerenbergh, nr. 6.1 van mevrouw Bury en nr. 4.1 van mevrouw Van Vaerenbergh.

Er wordt in verschillende fases getest. De eerste testdagen zijn gestart op 25 januari 2022. Tussen die datum en 14 juni 2022 zijn verschillende testdagen gepland. Sinds oktober 2021 tot het einde der werken worden continu testen en hertesten uitgevoerd. De technieken worden opgevolgd door de diensten van de Regie der Gebouwen. De functionaliteiten worden door het Projectteam Haren opgevolgd.

Mevrouw de voorzitster, in antwoord op uw vraag nr. 3.2, op vraag nr. 6.2 van mevrouw Bury en op vraag nr. 9.5 van mevrouw Matz, geef ik u mee dat de opening van Haren in fasen zal verlopen. De opening van de verschillende entiteiten zal over verschillende maanden worden gespreid. De overbrenging van gevangenen zal worden gekoppeld aan de oplevering en geleidelijke ingebruikname van de verschillende entiteiten. De concrete schema's worden uitgewerkt.

In het door de projectgroep opgestelde tijdpad werden de tijdlijnen nog niet vastgelegd. We gaan er evenwel van uit dat het gevangeniscomplex in Haren over ongeveer negen maanden operationeel zal zijn.

Mevrouw de voorzitster, op uw vraag nr. 3.3 kan ik antwoorden dat alle cellencomplexen zullen zijn afgewerkt vooraleer de gedetineerden worden overgebracht. De cellencomplexen zullen vervolgens in fasen worden uitgerust met meubilair en ander logistiek materiaal. De overbrenging van de gedetineerden zal in fasen plaatsvinden naargelang de uitrusting van de cellencomplexen vordert.

Mevrouw Hugon, dat werk, dat vooral bestaat in het uitladen van meubelen, wordt uitgevoerd door gevaccineerde gedetineerden van de gevangenis van Vorst. De gedetineerden ontvangen een vergoeding van 2,5 euro per uur, wat overeenstemt met een klassiek uurloon voor gedetineer- den die voor Cellmade werken. Later in het jaar zullen sommigen worden ingezet voor de reparatie van meubilair.

Mevrouw de voorzitster, op uw vraag nr. 3.5 deel ik mee dat het budget 382 miljoen euro bedraagt, inclusief btw. Concrete informatie over alle projecten is te vinden op de website van de Regie der Gebouwen.

Aangezien onder de vorm van een DBFM wordt gebouwd, gebeurt dat

met een gesloten enveloppe. Enkel indien nog bijkomende wijzigingen worden gevraagd, creëert dat een meerkost. Het betreft uiteraard beperkte wijzigingen, die ook steeds zullen worden voorgelegd aan de inspecteur van Financiën.

Voor Justitie bedragen de meerkosten op dit ogenblik 615.990,25euro, te betalen op datum van beschikbaarheid, en 5.062,76 euro per kwartaal voor het onderhoud.

Zoals in alle nieuwe gevangenis- sen zijn de ramen die niet geopend kunnen worden niet bedoeld om ventilatie te verhin- deren. Er zal uitzicht naar buiten zijn. In plaats van tralies zijn er gewone ramen, zodat gedetineer- den geen afval door het raam kunnen gooien. De ramen brengen licht naar binnen.

Er is geen toegankelijkheids- probleem voor bezoekers. De stad Brussel beschikt over goede verbindingen met het openbaar vervoer. Drie stations bevinden zich op twee of drie kilometer afstand. Er is parkeermogelijkheid. De gevangenis zal doorlopend bezoek toelaten. Als bezoekers wat vertraging hebben zal het bezoek niet ingekort worden. Er zijn gesprekken aan de gang. Ik zal mijn ambtgenoten die bevoegd zijn voor mobiliteit contacteren als dat nodig zou blijken. Iedereen is zich bewust van wat er op het spel staat. In 2021 heeft mijn administratie contact opgenomen met de vervoersmaatschappijen, de bedrijven die deelmobiliteit aanbieden en de gewestelijke administraties om multimodale oplossingen uit te werken.

Voor de overbrengingen naar het Justitiepaleis werden er akkoorden gesloten tussen de administratie van het DG EPI, de DAB en de rechterlijke macht. We proberen om het aantal overbrengingen te beperken. We moeten rekening houden met de files.

Dan kom ik aan hoofdstuk H, rekrutering en employer branding, met vragen van mevrouw Rohonyi, mevrouw Van Vaerenbergh, de heer Aouasti en mevrouw Hugon.

De uitdagingen voor de gevangenis van Haren op het vlak van personeel zijn enorm. Ik ga dat niet ontkennen. In totaal willen wij 270 mensen aanwerven voor de gevangenis van Haren. 160 van die aanwervingen dienen om de personeelsleden die graag dichter bij huis willen werken, te vervangen en om de natuurlijke uitstroom te kunnen opvangen. In totaal is in een uitbreiding van het personeels- kader van 110 voltijdse medewerkers voorzien.

Het is in het verleden inderdaad niet altijd evident geweest om in Brussel voldoende mensen te kunnen rekruteren. Daarom zetten wij sinds november in op onze employer branding campaign 'Da's Just'. Met deze campagne willen wij een job als penitentiair bewakingsagent in de gevangenis in de verf zetten.

De campagne werd reeds gelanceerd in de provincie Antwerpen en heeft daar tot mooie resultaten geleid. In totaal hebben in de maand december 188mensen gepostuleerd voor een job in een van gevangenissen in de provincie Antwerpen. Het is nochtans een provincie die kampt met een krapte op de arbeidsmarkt en waar veel concurrentie is van de haven. Deze resultaten zijn alvast zeer bemoedigend.

In maart zullen we samen met de stad Brussel een rekruteringsevent organiseren en deelnemen aan een jobbeurs in Evere.

In tegenstelling tot vroeger ligt er nu een interessant jobaanbod op tafel. Daarom zijn we voorzichtig positief en hopen we dat we met die rekruteringsstrategie voldoende kandidaten zullen aantrekken. Het feit dat de gevangenis van Haren een nieuwe penitentiar concept is en er met nieuwe profielen zal worden gewerkt, kan een belangrijke stimulerende factor zijn waarop we gaan inzetten.

Haren is een splinternieuwe gevangenis die gebruikmaakt van de allernieuwste technologieën, zoals de badge, in tegenstelling tot de verouderde infrastructuur van de huidige gevangenis. Daarnaast introduceren we in Haren ook een nieuw concept voor de strafuitvoering met twee nieuwe functies, meer bepaald de veiligheidsassistent en de detentiebegeleider. Voor beide functies wordt in een doorgedreven opleidingstraject voorzien. We hopen met de functie van detentiebegeleider een ander profiel aan te trekken, met name kandidaten die sociale opleidingen volgen aan hogescholen of universiteiten, dus mensen met een humaan of sociaal diploma die nu misschien voor de eerste keer zullen solliciteren voor het gevangeniswezen.

Er is een akkoord met de VDAB en er lopen gespreken met Forem en Actiris. W e overwegen informatiesessies met die drie partners te organiseren.

W e streven naar partnerschappen met scholen die opleidingen verstrekken met het oog gericht op de Defensie- en veiligheids- beroepen. W e zullen contact opnemen met de Gewestelijke School voor Veiligheidsberoepen en met de technische middelbare scholen die zorgrichtingen aanbieden.

De penitentiair beambten en de directeur zijn Belgen, want dat zijn functies van openbaar gezag. We zullen de regelgeving op dat punt aanpassen, als er te weinig kandidaten zijn.

De kinderopvangplaatsen zijn geen opportuniteit voor de perso- nen die in een ploegensysteem werken, aangezien de uurroosters daarmee onverenigbaar zijn. Dat aanbod kan interessant zijn voor de administratief medewerkers. Het kan ook een toegevoerde waarde betekenen voor de kinderen die in de gevangenis opgroeien. Er bestaat zo een aanbod in Brugge.

Ik kom aan de vragen nr. 6.3 van mevrouw Bury, nr. 11.3 van de heer Aouasti en nr. 14.3 van de heer Boukili over de selectieprocedures. We werken inderdaad nauw samen met Selor voor de organisatie van deze selectieprocedures. Momenteel bekijken we met Selor in welke mate we het proefproject dat in de provincie Antwerpen werd gelanceerd in december en een groot succes was, kunnen uitbreiden naar Haren. Binnen de huidige regelgeving zullen we een verkorte selectieprocedure lanceren voor Haren. Concreet betekent dit dat de eerste module, met name de pre-screening via een pc-test, niet zal worden georganiseerd en dat alle competenties onmiddellijk worden getest via een selectiegesprek. We hopen dat dankzij deze versnelde procedure minder kandidaten zullen afhaken tijdens de procedure.

Daarnaast werken we in samenwerking met de minister van Ambtenarenzaken aan een vereenvoudiging van de selectieprocedures. Er zijn momenteel twee KB's in de formele onderhandelingsfase met de vakorganisaties. Een KB maakt de continue aanwerving voor kritieke functies en hoogvolumefuncties mogelijk. Zo moeten we niet meer wachten tot alle kandidaten werden gezien en de procedure helemaal is afgesloten alvorens de laureaten gecontacteerd kunnen worden en de functie aangeboden kan worden. Dit zal het proces versnellen. Het andere KB maakt het mogelijk dat de functies binnen de gevangenis contractueel geworven worden. Het is niet onze bedoeling om het ambt te contractualiseren, maar contractuele aanwervingen gaan nog steeds een stuk sneller dan statutaire aanwervingen.

De eerste selectieprocedures zullen in maart van start gaan en zullen op de hierboven genoemde gebeurtenissen afgestemd worden. De uitdaging voor Selor en voor mijn administratie bestaat erin de talrijke aanwervingen binnen dit korte tijdsbestek te organiseren. Daartoe hebben we het personeel van de FOD Justitie en van Selor versterkt.

Er werd met de 301 overblijvende geslaagde kandidaten uit de statutaire reserves contact opgenomen. We hebben hun een contract aangeboden in een gevangenis in Wallonië met behoud van hun plaats op de reservelijst zodat ze uiteindelijk aanspraak op een statutaire benoeming zouden kunnen maken. Zo wilden we de druk in de gevangenis te Brussel om een overplaatsing aan te vragen verlichten maar slechts tien personen hebben belangstelling getoond.

Het volgende hoofdstuk gaat over het bestaande personeel en de mutatie, waarmee ik antwoord op vraag nr. 2.3 van mevrouw Rohonyi en de vragen nrs. 4.1 en 4.2 van de commissievoorzitster. Ik zal niet ontkennen dat de locatie van de gevangenis van Haren een impact heeft op het woon-werkverkeer van onze medewerkers. De ontsluiting van de gevangenis van Haren wordt goed voorbereid. Er wordt maximaal rekening gehouden met de bediening door het openbaar vervoer.

Ongeveer 150 personeelsleden wachten op een overplaatsing naar een gevangenis dichter bij hun woonplaats. Om aan hun vraag tegemoet te komen zullen we bijkomend personeel werven. We zullen 270 nieuwe medewerkers rekruteren om de personeelsformatie met 110 vte's uit te breiden. De overplaatsingen zullen gebeuren naargelang de voortgang van de aanwervingen en de opleiding van de medewerkers. Daarbij zal de volgorde van de aanvragen steeds in acht genomen worden.

De komende weken en maanden zullen de medewerkers goed worden ingelicht over het nieuw concept van strafuitvoering, over de nieuwe functies en de voorwaarden om de overstap te maken naar de gevangenis van Haren. Op die manier kunnen zij een gefundeerde keuze maken en zullen wij hen inhoudelijk motiveren.

De overstap van de medewerkers zal gelinkt worden aan de gefaseerde opening van de verschillende entiteiten en het transferschema van de gedetineerden. Die schema's worden momenteel uitgewerkt en maximaal op elkaar afgestemd, maar meer details daarover kan ik nu nog niet geven.

Haren wordt de gevangenis van de toekomst, niet enkel op het vlak van de infrastructuur, maar ook op het vlak van de strafuitvoering. Om de uitoefening van de twee nieuwe functies mogelijk te maken, zullen die bij koninklijk besluit gedefi- nieerd worden en zullen er voor het personeel overgangsmaat- regelen vastgesteld worden. Om zo goed mogelijk bij hun noden aan te kunnen sluiten zullen de huidige personeelsleden bij dit project betrokken worden.

De onderhandelingen verlopen in een constructieve sfeer en zullen eind februari afgerond worden. Het koninklijk besluit wordt in april gepubliceerd. Op basis van de competentieprofielen werd er een opleidingstraject uitgestippeld. Dat bestaat uit een gemeenschap- pelijke opleiding van vier maanden, gevolgd door een specifiek traject van twee maanden voor elk van beide functies. We hopen vóór de zomer met de eerste lessen van start te kunnen gaan.

De in het protocol 464 opgenomen gerationaliseerde personeels- formaties dienen als basis om de personeelsformatie van Haren vast te stellen. We voorzien in een uitbreiding van de huidige personeelsformatie met 110 vte's. De verhouding tussen de functie van veiligheidsassistent en die van detentiebegeleider werd vastgesteld op respectievelijk 40 en 60%.

Beide categorieën van penitentiair beambten zullen een verschillende rol vervullen en zullen op verschillende sites ingezet worden, maar ze zullen wel deel uitmaken van dezelfde personeelsformatie. De taken in de leefeenheden zullen door de detentiebegeleiders uitgeoefend worden, terwijl de grote bewegingen door de veilig- heidsassistenten gesuperviseerd zullen worden. Voor hen werd er dus geen apart budget uitgetrokken.

Afwezigheden van lange duur kunnen worden opgevangen in het kader van de bonificatie van continudiensten. In geval van onverwachte afwezigheden, kun- nen de posten en de inzet van personeel worden gereorgani- seerd. W anneer het nodig is kunnen er activiteiten worden opgeschort, maar alles wordt in het werk gesteld om de dienst- verlening te garanderen.

We moeten het beroep van penitentiair beambte aantrekkelij- ker maken en betere werk- omstandigheden bieden, met een moderne infrastructuur en een betere opleiding. Voor de nieuwe generatie van werknemers spelen de jobinhoud en de werkomstan- digheden een doorslaggevender rol dan de verloning.

Dan kom ik tot de vragen over de infrastructuur voor het personeel, van de voorzitster en de dames Matz en Hugon.

Wat de voorzieningen voor het personeel betreft, werd het aantal parkeerplaatsen, conform de regelgeving, door de diensten goedgekeurd en berekend in functie van de capaciteit van de gevangenissen.

Er komen in totaal 324 parkeerplaatsen voor personeel, 20 plaatsen voor fietsen en 20 plaatsen voor motorfietsen. Voor bezoekers komen er 152 parkeerplaatsen, 40 plaatsen voor fietsen en motorfietsen. Er zijn momenteel geen plaatsen voor steps, maar dat zal worden opgelost. Daarnaast zijn de stad Brussel en de Brusselse Rand zeer goed bereikbaar met het openbaar vervoer. Er zijn drie treinstations, wat ik eerder al meegedeeld heb.

Ook in verband met doorlopend bezoek heb ik al geantwoord.

Na een enquête die in oktober werd gehouden, zetten we de procedures in gang voor een shuttledienst tussen een of meerdere stations en de gevange- nis in Haren. De focus ligt op het comfort van het traject en op het aanmoedigen van het gebruik van het openbaar vervoer. Het project is in uitvoering.

Dan kom ik tot de vragen van de verschillende sprekers over het gebruik van de zittingszalen.

De inplanting van de zittingszalen werd uitgewerkt volgens de normen die de rechterlijke organisatie voor andere zittingszalen in gerechtsgebouwen gebruikt. Deze zalen bevinden zich naast de gevangenis en niet binnen de gevangenis.

Mijnheer Geens, ik ben net zoals u voorstander van deze zeer praktische oplossing.

Ik ben me ervan bewust dat er weerstand is bij de magistratuur om in deze zittingszalen te komen zetelen. In Haren zijn deze zalen gelegen naast en niet in de gevangenis. Daardoor ligt de situatie toch enigszins anders dan in andere gevangenissen.

Gezien de inplanting van de zittingszaal is er geen enkel probleem om zittingen van de rechtbank te laten doorgaan. Er is een aparte ingang voorzien die toegang geeft tot een apart complex, conform de normen van de rechterlijke orde, zodat alle zittingen in objectiviteit en neutraliteit kunnen plaatsvinden. De infrastructuur is er dus geen belemmering.

De magistraten hebben gematigd positief gereageerd op het voorstel om zittingen te houden in Haren. Dat biedt vele voordelen: minder overbrengingen naar het Poelaertplein, waar de gedetineerden moeten uitstappen, en tijdswinst, minder kosten en meer veiligheid.

Het traject dat afgelegd moet worden tussen de gevangenis van

Haren en het Poulaertplein, kent regelmatig verkeersproblemen. Door de zittingen in Haren te organiseren, wordt het risico vermeden dat gedetineerden niet op tijd in het justitiepaleis raken. Zodoende kunnen zittingen elkaar ook vlot opvolgen. Er wordt, net zoals voor het personeel, bekeken of er kan worden voorzien in een navette voor de magistratuur vanuit Poelaert naar Haren.

Mevrouw de voorzitster, tot hier mijn antwoord, ietwat lang, waarvoor excuses, maar ik meen dat concrete vragen ook concreet moeten worden beantwoord.

Haren, on évitera le risque que des détenus n'arrivent pas à temps au Palais de Justice en raison de problèmes de trafic routier. Les audiences pourront en outre se succéder à un rythme soutenu. On examinera la possi- bilité d'organiser pour les besoins de la magistrature une navette de bus de la place Poelaert à la prison de Haren.

De voorzitster: Mijnheer de minister, bedankt voor uw antwoord. Er waren inderdaad ook heel veel vragen ingediend.