Koen Geens: Wij leven in moeilijke tijden. Dat is geen boutade. Dat is de waarheid, wereldwijd. Mensen die zouden denken dat er alleen hier inflatie bestaat omdat wij geen eigen gasvoorraden hebben, kunnen dagelijks naar de Verenigde Staten kijken en zien hoe hoog de inflatie daar oploopt. De inflatie was in België overigens al beginnen op te lopen nog voor de gascrisis in Oekraïne ontstond. Namens mijn partij spreek ik mijn volste steun aan uw politiek uit. In tijden van crisis is het zelden verstandig om aan structurele evenwichten te sleutelen. Het evenwicht dat in het regeerakkoord verankerd zit, tussen partijen die eerder aan de linker- en partijen die eerder aan de rechterzijde zitten op het stuk van indexering en loonnorm, is een onder omstandigheden wijs akkoord.
Politiek is de kunst om het haalbare mogelijk te maken. Academisch is het bijzonder interessant om na te denken over hoe we aan het indexmechanisme zouden kunnen morrelen om het nog rechtvaardiger te maken en hoe we aan de loonnorm zouden kunnen tornen door hem nog rechtvaardiger te maken. Het is niet het moment om dat te doen vandaag. Het is het moment om de lijn te houden en recht vooruit te gaan in moeilijke tijden, om noodzakelijke maatregelen te nemen daar waar mensen geholpen moeten worden, zoals met het sociaal tarief en de energiekorting die u onlangs gegeven hebt. De Centrale Raad voor het Bedrijfsleven heeft een advies gegeven over de loonnorm. Die kan op dit ogenblik niet tot een wijziging leiden, met 5,7 % afwijking.
Wat zal u doen om de impasse te doorbreken op het stuk van IPA, op het stuk van welvaartsenveloppe, nu het sociaal overleg vastzit?
Alexander De Croo: Dank u voor uw vragen.
Ik geef eerst een aantal feiten, daarmee verder gaand op de verklaring van de heer Geens. De situatie in ons land en elders in Europa is moeilijk. Graag bespreek ik drie elementen. Waar staan wij, economisch? Waar staan wij, wat de inflatie betreft? Wat doen wij om onze mensen en onze bedrijven zo goed mogelijk te beschermen?
Wat de economische groei betreft, de situatie in ons land is vergelijkbaar met die in Frankrijk. Wij doen het zelfs ongeveer 1 % beter dan Duitsland. De inflatie in ons land is een stuk minder erg dan die in Nederland, vergelijkbaar met die in Duitsland, en volgens de voorspellingen voor volgend jaar zal de inflatie bij ons vergelijkbaar zijn met die in Frankrijk. Economisch gezien gaat het dus om een ongeveer vergelijkbare situatie.
Als men nagaat hoe wij onze mensen beschermen, kan men niet anders dan concluderen dat in geen enkel ander land in Europa de bevolking op dezelfde manier beschermd is tegen prijsstijgingen als in ons land.
Il n'y a aucun pays d'Europe qui offre aux citoyens une protection telle que celle proposée en Belgique. Dans d'autres pays, on dit "vous allez négocier, vous verrez bien". En Belgique, l'indexation est acquise, elle n'est pas négociée, elle est exécutée, et personne au sein de ce gouvernement ne la remet en cause.
Wij verdedigen onze mensen. Dat is overduidelijk. Daar is geen speld tussen te krijgen.
Is dat een perfecte bescherming? Neen. Ik denk dat iedereen moet begrijpen dat het in een dergelijke zware crisis onmogelijk is om een perfecte bescherming te bieden. Het is echter wel een heel stuk beter dan degenen die hier komen zeggen wat er moet gedaan worden en zelfs beweren dat er gemakkelijke oplossingen bestaan. Dat zijn degenen die aan de zijkant staan te schreeuwen, maar die voor de bescherming van de bevolking niets hebben verwezenlijkt.
We moeten ook kijken naar onze bedrijven. Mevrouw Vanrobaeys, u hebt gezegd dat er mensen zijn die zich zorgen maken over hun facturen maar ook over hun job. Minstens even belangrijk als de vraag over de koopkracht is de vraag wat wij gaan doen om ervoor te zorgen dat we jobs in ons land kunnen behouden. Wat gaan wij doen om ervoor te zorgen dat de bedrijven die het moeilijk hebben door die moeilijke periode geraken?
Ik heb daarnet uitgelegd hoe goed die indexering ons beschermt, maar die wordt wel betaald door overheden in de vorm van uitkeringen en pensioenen.
Toutefois, elle est payée également par les entreprises pour les salaires. Et celles-ci le font, dans des circonstances qui ne sont pas faciles, mais elles le font.
Dat brengt mij tot het evenwicht waarover de heer Geens daarnet gesproken heeft. Volgens mij is het een essentieel evenwicht. Het is een historisch evenwicht, een evenwicht tussen koopkrachtbescherming, in ons land heel direct geregeld via de indexering, en competitiviteit. Vandaag stellen we vast dat er een tijdselement tussen zit. De bescherming van de koopkracht vindt namelijk zeer snel plaats, de bescherming van de competitiviteit zal tijd vergen. In andere landen zullen de lonen op een bepaald moment ook wel stijgen, maar dat gebeurt veel trager dan in ons land. Voor onze bedrijven is dat bijzonder moeilijk. Om die reden heeft deze regering beslist om in totaal 1 miljard euro aan lastenverlagingen door te voeren, een tijdelijke lastenverlaging, om ook onze bedrijven hier zo goed mogelijk door te helpen.
Cet équilibre, nous le respectons aussi au sein de ce gouvernement. Nous l'avons clairement stipulé dans une lettre envoyée aux partenaires sociaux en date du 28septembre. Nous y avons explicitement précisé que le gouvernement avait l'intention de respecter et d'exécuter les deux lois qui sont applicables.
Dat is de wet op de welvaartsvastheid, waarover we duidelijk zijn geweest tijdens deze begroting. Die wordt voor 100 % uitgekeerd, daar is geen discussie over. Terzelfdertijd is ook de wet van 1996 met haar intern evenwicht van toepassing en die moet worden uitgevoerd. Die voorzet hebben we aan de sociale partners gegeven.
Je trouve dommage que les partenaires sociaux n'aient pas pu se dépasser eux-mêmes et n'aient pu conclure un accord. Je comprends donc l'inquiétude.
Ik respecteer de zeer grote ongerustheid en het recht om te staken. Ik begrijp dat mensen op een moeilijk moment hun bezorgdheid moeten kunnen uiten. Mijnheer Hedebouw, bezorgheden uiten is echter iets anders dan applaudisseren voor het stilleggen van bedrijven. Dat is voor u immers een succes. Economische afbraak is voor u een succes, maar niet voor mij. Succes is voor mij luisteren naar mensen en zo goed mogelijk aan hun bezorgdheden tegemoetkomen.
Het is jammer dat de sociale partners er voor het tweede opeenvolgende IPA niet in slagen om tot een akkoord te komen. Dat is bijzonder jammer. Op een moment van moeilijkheden zouden vooral de sociale partners zichzelf moeten kunnen overstijgen. We zullen de wet van 1996 toepassen, waarin een procedure is voorzien. Die bepaalt dat de regering een bemiddelingsvoorstel zal doen indien de sociale partners niet tot een akkoord komen. Wij zullen de sociale partners dinsdag met het kernkabinet en de bevoegde ministers ontvangen. Wij zullen hun een bemiddelingsvoorstel bezorgen en hopen zo snel mogelijk tot akkoorden te komen, een vervollediging van de zeer uitgebreide lijst maatregelen die we hebben genomen om mensen zo goed mogelijk te helpen op dit moeilijke moment.
Op een ogenblik als dit kan men proberen om olie op het vuur te gooien en de werkgevers tegen de werknemers op te zetten. Dat is volgens mij het laatste wat we nu moeten doen. We moeten vandaag koers houden, de historische evenwichten respecteren en aangeven dat het een moeilijk moment is. Het slechtste wat men vandaag kan doen, is onmogelijke beloftes doen. We moeten echter duidelijk maken dat we de evenwichten in ons land zullen respecteren en alles in het werk zullen stellen om onze mensen zo goed mogelijk te beschermen, zoals dat vandaag al in ons land gebeurt, zeker in vergelijking met andere landen.
Koen Geens: Mijnheer de eerste minister, omdat wij het eens zijn, kan ik mijn repliek niet gebruiken. Anders dan de heer De Roover bereid ik mijn repliek niet op voorhand voor, omdat u veel onvoorspelbaarder bent dan hij beweert. Enfin, een grapje mag toch wel eens, mevrouw De Wit?
Ik kom tot de grond van de zaak. De heer Lachaert is niet aanwezig en dat is een beetje spijtig. U weet dat wij geloven in een reeds bestaande structurele koopkrachtmaatregel, namelijk in de verhoging van het belastbaar minimum van 9.500 euro naar 13.500 euro. De heer Lachaert zei daar woensdag over dat zo'n maatregel alleen voor de werkenden interessant mag zijn en dat niet-werkenden er niet mee van mogen genieten. U en ik zijn beiden minister van Financiën geweest. De huidige minister van Financiën, de heer Van Peteghem, rekent nog beter dan wij, dat kan ik u zeggen. De uitspraak van de heer Lachaert vind ik dan ook verwonderlijk. Wij weten namelijk beiden – en ook de heer Van Peteghem weet dit al lang – dat het perfect mogelijk is om de belastingvermindering voor vervangingsinkomens te verminderen, terwijl het belastbaar minimum voor iedereen naar beneden gaat. Als u dat wil meedelen aan de heer Lachaert, dan dank ik u daarvoor.